Η κερδισμένη απώλεια


Ο Χόρχε Λουίς Μπόρχες γράφει την "Κατοχή του χθες" (από τη συλλογή "Οι συνωμότες",1985) και μας δίνει μέσα σε λίγες γραμμές τη συμπυκνωμένη γνώση της κερδισμένης απώλειας. Ωστόσο, σκέφτομαι πως δεν συνειδητοποιείς μια τέτοια αλήθεια, παρά μόνον αν βρίσκεσαι τόσο κοντά σε μια άλλη αλήθεια. (Ο Μπόρχες πέθανε το 1986).

"Ξέρω πως έχω χάσει αμέτρητα πράγματα και πως, τώρα, αυτές οι απώλειες είναι τα μοναδικά δικά μου πράγματα. Ξέρω πως έχω χάσει το κίτρινο και το μαύρο, κι αυτά τ’ ασύλληπτα τα αναλογίζομαι όπως δεν τα αναλογίζονται όσοι βλέπουν. Ο πατέρας μου έχει πεθάνει κι είναι πάντα πλάι μου. Όταν, καμιά φορά, απαγγέλλω στίχους του Σουίνμπερν, λένε πως το κάνω με τη φωνή του. Μόνο αυτός που έχει πεθάνει είναι δικός μας˙ δικό μας είναι μόνο αυτό που έχουμε χάσει. Το Ίλιον υπήρξε αλλά το Ίλιον επιζεί στο εξάμετρο που το θρηνεί. Το Ισραήλ υπήρξε όταν ήταν μια αρχαία νοσταλγία. Με τον καιρό, κάθε ποίημα γίνεται ελεγεία. Δικές μας είναι οι γυναίκες που μας άφησαν, γλιτώνοντάς μας απ’ το άγχος της αναμονής, τους συναγερμούς και τους τρόμους της ελπίδας. Δεν υπάρχουν άλλοι παράδεισοι από τους χαμένους παραδείσους." 

(Μετάφραση του Αχιλλέα Κυριακίδη)