Η ομιλία του Τόλη Νικηφόρου 

στη 13η Διεθνή έκθεση βιβλίου, 

στη Θεσσαλονίκη

«Tόλης Νικηφόρου 50 χρόνια – 33 βιβλία»

13η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου 2016

Παρασκευή, 13/5, 2.00 μμ, Περίπτερο 15, Αίθουσα Shakespeare

 Γεια σας.

Ευχαριστώ την 13η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου για τη φιλοξενία, ευχαριστώ τον Κώστα Κρεμμύδα, τη Τζέλα Ασπρογέρακα και τους συνεργάτες τους στον Μανδραγόρα για την αρμονική συνεργασία μας, για τη γνώση και την αγάπη στην έκδοση βιβλίων υψηλής ποιότητας.. Ευχαριστώ τη Χλόη Κουτσουμπέλη, τον Πέτρο Γκολίτση και τη Theda Καϊδόγλου για τις ωραίες ομιλίες τους, σας ευχαριστώ όλους για την παρουσία σας εδώ σήμερα. Θα αναφέρω μερικά πράγματα από εκείνα που δεν περιλαμβάνονται στα βιογραφικά σημειώματα και μετά θα σας διαβάσω δημοσιευμένα και αδημοσίευτα ποιήματά μου.

Γεννήθηκα στην Πλατεία Δικαστηρίων της Θεσσαλονίκης από γονείς πρόσφυγες. Ήμουν ταυτόχρονα παιδί του βιβλίου και της αλάνας. Σκοτωνόμουν όλη μέρα στα άγρια παιχνίδια κι ύστερα ξεσκόνιζα ό,τι έπεφτε στα χέρια μου, από κάθε είδους βιβλία ως λαϊκά περιοδικά και εφημερίδες. Οι γονείς μου με έβαλαν νωρίς στη φωτιά, χωρίζοντας στα έξι μου χρόνια. Ο πατέρας μου με έστειλε στο Ανατόλια για να μάθω αγγλικά και να τον βοηθήσω στη δουλειά του αλλά στο μεταξύ πτώχευσε και δεν πλήρωνε τα δίδακτρα. Το σχολείο δεν με έδιωξε αλλά ο διαχειριστής με φώναζε κάθε τόσο στο γραφείο του και με ταπείνωνε. Κι εγώ γύριζοντας στην τάξη, κλωτσούσα τους τοίχους. Στα 14 μου χρόνια μπήκα για πρώτη φορά στη μεγάλη βιβλιοθήκη του Ανατόλια. Χώθηκα ανάμεσα στα ράφια, περιεργάστηκα με δέος τα βιβλία και μαγεύτηκα, κατάλαβα ποιος ήμουν και ποιος ήταν ο προορισμός μου. στη ζωή. Στο σχολείο ήμουν με διαφορά ο πρώτος στην έκθεση και στα αγγλικά και με διαφορά ο τελευταίος στη φυσική και τη χημεία. Και βέβαια σε εφτά χρόνια δεν πήρα ποτέ διαγωγή κοσμιοτάτη. Ουσιαστικά έζησα δυο ζωές, ανεξάρτητες τη μία από την άλλη και τις δύο περιπετειώδεις. Τη λογοτεχνική και την επαγγελματική. Άλλαξα 20 μόνιμες κατοικίες στη Θεσσαλονίκη, στην Αθήνα και στο Λονδίνο και ταξίδεψα σε πολλές χώρες. Υπέφερα χρόνια από άγχος και κατάθλιψη επί πολλά χρόνια. Σύντροφος και φύλακας άγγελος μου υπήρξε η Σοφία. Αναγεννητικό ρόλο στη ζωή μου έπαιξε ο γιος μας Νίκος. Του έγραψα παραμύθια, ποιήματα, διηγήματα. Το παραμύθι Νόσιλκα, 1989, είναι αναγραμματισμός του Νικόλας.

Ως τώρα έχουν εκδοθεί 33 βιβλία μου ποίησης και πεζογραφίας ενώ τρία ακόμη παραμένουν ανέκδοτα. Το 1996 έκανα μια μονομερή σύμβαση με το μεγάλο πνεύμα των Ινδιάνων, που δίνει και παίρνει τη ζωή, ότι για κάθε χρόνο που θα μου επέτρεπε να παραμένω εδώ, εγώ θα του έδινα ένα βιβλίο. 21 χρόνια και 20 βιβλία αργότερα, του χρωστάω ένα βιβλίο και ελπίζω σύντομα να εκδοθεί κι αυτό. Είμαι βιωματικός ποιητής και πεζογράφος, μετατρέπω τα πάθη και τα λάθη μου, το αίμα μου και την ψυχή μου σε λογοτεχνία. Η πρόσφατη συλλογή διηγημάτων Αγνώστου Στρατιώτου είναι το τέταρτο καθαρά αυτοβιογραφικό βιβλίο μου. Προηγήθηκαν η συλλογή διηγημάτων Νόστος, 2000 για τα εφηβικά μου χρόνια, το μυθιστόρημα Η γοητεία των δευτερολέπτων, 2001 για την περίοδο από τη δικτατορία ως τον μεγάλο σεισμό της Θεσσαλονίκης, και η συλλογή διηγημάτων Ο δρόμος για την Ουρανούπολη, 2008 για τα χρόνια της μεταπολίτευσης ως τις αρχές του 21ου αιώνα, καθώς και διάφορα μεμονωμένα διηγήματα και πολλά ποιήματα. Πολλοί προσπάθησαν να με εμποδίσουν ή να με λογοκρίνουν, δεν τα κατάφερε κανείς. Γελούσα μάλιστα με αυτές τις απόπειρες. Ήξερα καλά ότι ο μόνος που θα μπορούσε να με εμποδίσει ήταν ο ίδιος ο εαυτός μου. Ο παθιασμένος, δημιουργικός και αυτοκαταστροφικός Σκορπιός. Ευτυχώς που ωροσκόπος μου είναι ο Λέων και έτσι ολοκληρώνεται η τακτική διαδρομή ουρανός – κόλαση. Γράφω λοιπόν για να τηρήσω μια εσωτερική εντολή και ελάχιστα αντιλαμβάνομαι το τι, το πώς και το γιατί. Πολλές φορές έχω την αίσθηση ότι απλώς καταχωρώ όσα μου υπαγορεύει ένας αόρατος υποβολέας. Γράφω για να απλώσω ένα χέρι, να ανάψω ένα φως. Γράφω γιατί αυτό είναι το χρέος μου κι ακόμη γράφω για να παρηγορηθώ, για να γεμίσω ένα τεράστιο χάσμα μέσα μου. Ένα κενό, μια απουσία που δεν γεμίζει όσα βιβλία κι αν γράψω, όση αγάπη κι αν δώσω, όση αγάπη κι αν μου δοθεί. Κι ακόμη γράφω γιατί είμαι ερωτευμένος με τη ζωή και μόνο έτσι μπορώ να νικήσω προσωρινά τον θάνατο.

Τόλης Νικηφόρου