Μια οικογενειακή μνήμη από τον αγώνα 

για την ενσωμάτωση της Δωδεκανήσου 

στην Ελλάδα

Η παράδοση των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα έγινε από τις βρετανικές αρχές στις 31 Μαρτίου 1947 και η επίσημη τελετή ενσωμάτωσης έλαβε χώρα στις 7 Μαρτίου 1948.

Η 7η Μαρτίου 1948 ορίζεται ως ημέρα της πανηγυρικής τυπικής ενσωμάτωσης της Δωδεκανήσου στην Ελλάδα.

Σ' αυτό τον αγώνα για την ενσωμάτωση έλαβε μέρος και ο Γεώργιος Μερκουρίου Οικονόμου, αδελφός της γιαγιάς μου, εκ Σύμης. 

Ήταν φιλόλογος καθηγητής στη σχολή Ευελπίδων. Αναφορά σ' αυτόν, με τον απλό και ουσιαστικό λόγο της, κάνει η Άννα Φωταρά - Κιμουλάκη (θεία μου) στο βιβλίο της "Το σπίτι της οδού Μυρσίνης", το οποίο τυπώθηκε σε περιορισμένο αριθμό αντιτύπων το 2009, στις εκδόσεις Νοών.

"Η σύλληψη του θείου Γιώργου από τους Ιταλούς στις 19 Νοεμβρίου του 1941 ήταν το πρώτο πλήγμα που δέχτηκε η οικογένειά μας.

Εφτάμιση μήνες στις φυλακές Αβέρωφ, ο θείος υπόμενε αγόγγυστα τους μύριους εξευτελισμούς κι αναλογιζόταν την ώρα που ο άνεμος της λευτεριάς θα έπνεε πάνω απ’ τα δώδεκα νησιά μας.

Μ’ αυτό το όνειρο γαλουχήθηκε, κι έζησε, και γι’ αυτό το όνειρο φυλακίστηκε, κι αγωνίστηκε.

Οι δρόμοι από το σπίτι μας στις φυλακές Αβέρωφ, που ήταν στη Λ. Αλεξάνδρας, έγιναν γνώριμοι για τη μαμά.

Τις περισσότερες φορές έκανε αυτή τη διαδρομή με τα πόδια, η αγάπη κι ο πόνος που είχε για τον αδελφό της μίκραιναν τις αποστάσεις.

Άλλες φορές, πάλι, έμενε  να συντροφεύει τη θεία, που ξαφνικά βρέθηκε μόνη σ’ ένα σπίτι άδειο δίχως ψυχή, δίχως παλμό με τη σκιά του αγαπημένου της συντρόφου να πλανιέται ολόγυρα.

Καλοκαίρι 2 Ιουλίου 1942.

Το Ιταλικό Στρατοδικείο καταδίκασε τον θείο σε δεκαεφτά χρόνια φυλάκιση σαν ηγετικό στέλεχος του δωδεκανησιακού αγώνα." 

(Άννα Φωταρά - Κιμουλάκη, "Το σπίτι της οδού Μερσίνης" εκδόσεις Νοών)

Στη Σύμη υπάρχει πλατεία με το όνομα του Γεωργίου Οικονόμου, ως ένδειξη ευγνωμοσύνης των συμπατριωτών του για τον αγώνα του.

Ο θείος Γιώργος δεν είχε παιδιά. Η μνήμη του παρέμεινε από τις διηγήσεις της γιαγιάς μου και από τα βιβλία του, ταλαιπωρημένα από τα χρόνια που πέρασαν από πάνω τους. Θεώρησα πως έπρεπε η αφήγηση της θείας μου να μείνει τουλάχιστον στον στενό κύκλο της οικογένειας και σε ακόμη λιγοστούς φίλους. Έτσι πήρα την πρωτοβουλία το χειρόγραφό της (κάτι λιγότερο από 60 σελίδες) να πάρει τη μορφή βιβλίου. Ίσως θα έπρεπε να σκύβουμε συχνότερα πάνω από τις αφηγήσεις των παλαιοτέρων (προφορικές ή πρόχειρα γραμμένες) όσο τους έχουμε ακόμη κοντά μας. Είναι θησαυρός η μνήμη τους.

Διώνη Δημητριάδου