Δεμένα Σώματα Νίκος Γεωργόπουλος ΑΩ εκδόσεις η πρώτη δημοσίευση στο περιοδικό Fractal

Δεμένα Σώματα

Νίκος Γεωργόπουλος

ΑΩ εκδόσεις

η πρώτη δημοσίευση στο περιοδικό Fractal
https://www.fractalart.gr/demena-swmata/

Είκοσι ποιήματα σε ρίμα και είκοσι σε ελεύθερο στίχο. Ο ποιητής Νίκος Γεωργόπουλος χωρίζει στα δύο την ποιητική του συλλογή και ονομάζει:  ριμα(γ)μένα  τα ομοιοκατάληκτα και λυμένα τα ελεύθερα στη στιχουργική τους. Δεν συναντάμε συχνά ποιητές που να προτιμούν την περιπέτεια της ρίμας – και όταν κάποιος το επιχειρεί δεν είναι πάντοτε επιτυχής η απόπειρα. Γι’ αυτό και, όταν η ποίηση κάποτε ευτυχεί μέσα στην αυστηρή στιχουργική, θα πρέπει να γίνεται μνεία.

Ο Γεωργόπουλος επέλεξε σε κάποια ποιήματα τη σταυρωτή ομοιοκαταληξία, σε άλλα την πλεχτή και σε ελάχιστα επέτρεψε κάποια αναρχία στη ρίμα κάνοντας αυτοσχεδιασμούς στη μείξη των ειδών. Η επιλογή των λέξεων εύστοχη και ο ποιητικός ρυθμός αλώβητος από την πίεση που εύλογα ασκεί η αναζήτηση της ομόηχης κατάληξης. Το σημαντικότερο, όμως, σ’ αυτά τα ριμα(γ)μένα είναι ότι δεν εμποδίζεται ούτε στο ελάχιστο η κίνηση των ιδεών μέσα στα ποιήματα. Στο δεύτερο μέρος της συλλογής, τα λυμένα, βρίσκουμε ποιήματα με τη γνώριμη ελευθερία του στίχου, αδέσμευτα και λυμένα από τα δεσμά του αυστηρού ομόηχου. Μια ενδιαφέρουσα ισορροπία ανάμεσα στους δύο τρόπους ποιητικής έκφρασης, που αναδεικνύει την ικανότητα του ποιητή να ακολουθήσει και παλαιότερους δρόμους γραφής παράλληλα με τον πιο ελεύθερο στη μορφή του στίχο.

Εμφανής και στους δύο τρόπους γραφής είναι η στοχαστική στάση απέναντι σε μια ζωή προσχηματική για πολλούς, η λεπτή ειρωνεία που υποσκάπτει τη σαθρή βεβαιότητα μιας ολοκληρωμένης ζωής, η πικρία για τον απολεσθέντα παράδεισο μιας επαναστατικής ουτοπίας.

…

Η ενότητα των αντιθέτων

– που λέγαμε και παλιά – ως άρνηση

…ή ως καρικατούρα;

Παράλληλα δεν ξεχνά να ανοιχτεί στο δράμα των ανθρώπων σε μια πιο πλατιά κλίμακα, πέρα από τον μικρόκοσμο της προσωπικής ζωής.  

Πίσω φωτιά, χαλάσματα και τρόμος

μπόχα θανάτου γύρω τους καμένα

κυνηγημένους γέμισε ο δρόμος

χάσκουνε σώματα παρατημένα.

…

Τα ποιήματα φιλοσοφούν πάνω στα δεδομένα της ζωής στιγματίζοντας τους εσφαλμένους δρόμους που όλοι πήραμε κάποτε. Η αυτογνωσία εδώ βρίσκει το πρόσφορο έδαφος να ξεδιπλωθεί, όχι όμως εστιάζοντας μόνον στο πρώτο ενικό πρόσωπο· το «εγώ» συναντά τον πληθυντικό των ομοίων του, τη γενιά που καθόρισε την πορεία του καθενός.

…

Και τσουγκρίσαμε τα ποτήρια μας,

και κουνούσαμε κοροϊδευτικά

ο καθένας τη σημαία του

στα μούτρα του άλλου

…

Η ποίηση βρίσκει τη βαθύτερη ουσία της, όταν γράφει:

…

Κάθε ένα σκαλί

προς τον ουρανό

επιφυλάσσει μια πτώση.

…

Η συνειδητή αυτή στάση απέναντι στο πρόβλημα της ζωής καθορίζει και το περιεχόμενο της ποίησης του Νίκου Γεωργόπουλου. Ώριμος συνυπολογισμός της βούλησης, της προσπάθειας, της βίωσης του χρόνου μαζί με τη βεβαιότητα της αιφνίδιας πτώσης, της επιστροφής στην αρχή. Μια σισύφεια πορεία που αιώνια επαναλαμβάνεται. Και η ποίηση να είναι εκεί για να θυμίζει:

Δεν ήρθαμε στον κόσμο αυτό για να ’μαστε αρεστοί

στους άρχοντες, στους αυλικούς και στους προσκυνημένους

για να διαλύσουμε ήρθαμε ετούτη τη σιωπή

που απλώνεται στ’ αθόρυβα επάνω απ’ τους χαμένους.

Για να γκρεμίσουμε ήρθαμε σ’ ετούτη τη ζωή

τα τείχη της που μα κρατούν απ’ έξω απ’ τη ζωή μας

για να θυμίσουμε ήρθαμε σ’ αυτόν που αδιαφορεί

στ’ αυτιά του πως εκρήγνυται ο ήχος της φωνής μας.

Τα ποιήματα συνοδεύονται εικαστικά από τις δημιουργίες (εξώφυλλο και σχέδια σε οπισθόφυλλο και σελίδες) της ζωγράφου Περσεφόνης Νικολακοπούλου. Οι ζωγραφιές, όλες γήινες, δένουν με τον ρεαλιστικό τρόπο γραφής του Νίκου Γεωργόπουλου, υπογραμμίζουν την υλική υπόσταση του κόσμου και αναδεικνύουν την ποίηση στις αληθινές της διαστάσεις. Μια αξιοπρόσεκτη ποιητική παρουσία σε μια έκδοση αισθητικά άψογη.

Διώνη Δημητριάδου