15 ιστορίες για την απώλεια Κέλλυ Κουναλάκη εκδόσεις βακχικόν η πρώτη δημοσίευση στο περιοδικό apodyoptes

15 ιστορίες για την απώλεια

Κέλλυ Κουναλάκη

εκδόσεις βακχικόν

η πρώτη δημοσίευση στο περιοδικό apodyoptes

https://apodyoptes.com/2019/05/12/dekapente-istories-gia-tin-apoleia-kelly-kounalaki-ekdoseis-vakhikon/

Από το πρώτο της βιβλίο, ένα παραμύθι ενηλίκων, όπως το ονόμαζε (Το Ταίρι, βακχικόν, 2017), είχε ξεχωρίσει η γραφή της. Η Κέλλυ Κουναλάκη είχε δείξει τότε πως εισέρχεται στον δύσκολο και απαιτητικό στίβο της πεζογραφίας κομίζοντας μια πρόταση διαφορετική, φρέσκια και ενδιαφέρουσα. Χωρίς περιττό λυρισμό και ρηχό ρομαντισμό (συχνά απαντώμενα και τα δύο στις νεόκοπες γραφές) είχε δώσει την ουσία, τη ραχοκοκαλιά της ζωής, την αλληλοϋποστήριξη, τη συντροφικότητα. Τώρα με το δεύτερο βιβλίο της μας προσφέρει δεκαπέντε ιστορίες πάνω στο ευρύ (και απολύτως προσωπικό στις προεκτάσεις του) θέμα της απώλειας – όπως την εννοεί ο καθένας που τη βιώνει ή που διακατέχεται από τον φόβο της.

Κάποιες ιστορίες γράφονται πάνω στη φόρμα του παραμυθιού, γεγονός που καθιστά το θέμα περισσότερο προσιτό, πιο εύκολα κατανοητό μέσα από τον αλληγορικό του χαρακτήρα. Το παραμύθι άλλωστε μας συντροφεύει από τη μικρή και άωρη ηλικία οδηγώντας μας στην πραγματική ζωή με τον πιο ευφάνταστο τρόπο – τα αληθινά μεγέθη του υπαρκτού κόσμου μοιάζουν κομμάτια μιας ιστορίας που μπορούμε να την αγγίξουμε με τη φαντασία μας, να της δώσουμε τις δικές μας προεκτάσεις, δημιουργώντας την ψευδαίσθηση πως αυτός είναι ο τρόπος να βιωθεί η ζωή. Ίσως, λοιπόν, και το βάρος της απώλειας (βιωμένης ή όχι) μπορεί να ελαφρυνθεί μέσα από τον παραμυθητικό, στην ουσία παρηγορητικό λόγο;

[…]

Έτσι λοιπόν κατέστρωσαν ένα σχέδιο για να περάσουν με ασφάλεια τον δρόμο. Ήταν όλα καλά μελετημένα, θα το έκαναν βράδυ που τα φώτα των αυτοκινήτων μαρτυρούσαν πιο εύκολα την άφιξή τους. Πέρασαν ένα-ένα τα κουνέλια και ο ασβός, και διανυκτέρευσαν στην απέναντι πλευρά. Το επόμενο πρωί έπιασαν δουλειά. Δούλεψαν πολύ σκληρά, έχτισαν τον φράχτη, τον έκλεισαν καλά να μην υπάρχει κανένα σημείο να περάσει ούτε ποντίκι από μέσα του. Όταν το τελείωσαν, ήταν πια νύχτα. Με το ίδιο σχέδιο κατάφεραν να περάσουν πάλι στην πλευρά τους, κλείνοντας το μοναδικό πέρασμα που είχε μείνει ανοιχτό από τη δεξιά πλευρά του φράχτη.

Περπάτησαν βαριά και νωχελικά μέχρι τη φωλιά τους, κουβαλώντας όλα αυτά τα εργαλεία στις πλάτες τους και έπεσαν για ύπνο μεμιάς, κουρασμένα αλλά και ευτυχισμένα που είχαν καταφέρει τόσα πράγματα σε μια μέρα: να ολοκληρώσουν ένα έργο και να ξεπεράσουν τους φόβους τους.

Γιατί έτσι είναι οι φίλοι, ξεπερνάνε τους φόβους τους για χάρη σου και η αγάπη τους καμιά φορά χρειάζεται για να γκρεμίσει τοίχους, αλλά κάποιες άλλες χρειάζεται να χτίσει φράχτες.

(Ο φράχτης των κουνελιών)

Κάποιες άλλες ιστορίες προτιμούν τον ρεαλιστικό τρόπο γραφής για να δοθεί αυτούσιο το άχθος της απώλειας, χωρίς υπεκφυγές και χωρίς τον μανδύα τον παραμυθιακό. Η συντριβή εδώ είναι έκδηλη, η απώλεια περίοπτη και διαφανής.

Η σακούλα γλίστρησε από το χέρι μου, τα μήλα κύλησαν στο πάτωμα, έσκυψα να τα μαζέψω κι έπειτα την άφησα να κρέμεται σε μια προεξοχή στο κάτω μέρος του κρεβατιού. Σε πλησίασα και με το παγωμένο μου χέρι χάιδεψα απαλά το αριστερό σου μάγουλο, που έμοιαζε ταλαιπωρημένο, τραχύ και άρρωστο, κι αυτό με γέμισε θλίψη. Άνοιξες ελαφρώς τα μάτια σου, αλλά δεν φαινόταν να αναγνωρίζεις ποια είμαι ή τι κάνω εκεί. Άραγε θα σε έβλεπα ποτέ ξανά όρθιο και δυνατό; Προσπάθησα να φέρω στο μυαλό μου την τελευταία εικόνα που είχα από σένα και ήσουν ο πραγματικός εαυτός σου, και οι συνάψεις του εγκεφάλου μου έκαναν διακοπές και δεν την έβρισκα. Αυτό με γέμισε άγχος και ακόμη περισσότερο θλίψη. Αλλά δεν είχα πολύ καιρό για να παλεύω με το παρελθόν, αυτό θα συνέβαινε για τα υπόλοιπα χρόνια, άπλετος χρόνος. Τώρα έπρεπε να παλέψω με αυτήν την πρωτόγνωρη εικόνα.

(Μια σακούλα μήλα)

Η Κουναλάκη χειρίζεται και τους δυο τρόπους γραφής με άνεση.  Στις ρεαλιστικές της ιστορίες αφήνει να φανεί  το προσωπικό βίωμα ως υπόστρωμα που υποστηρίζεται από την ελάχιστη μυθοπλασία. Στην αναμέτρησή της με το παραμύθι ξεδιπλώνει τη φαντασία της και πλέκει ιστορίες που αποπνέουν μια (έστω ελάχιστη) δόση αισιοδοξίας, την αίσθηση πως η ζωή συνεχίζει τη πορεία της αντλώντας δύναμη ακόμη και από τα χαμένα της. Ίσως η νεαρή ηλικία να επιτρέπει ακόμη χαραμάδες ανοιχτές στο λιγοστό φως που τολμά να εισχωρήσει στο σκοτεινό τοπίο. Αλλά φυσικά ο τρόπος αντιμετώπισης των απολεσθέντων της ζωής είναι απολύτως προσωπικός σε κάθε περίπτωση. Συμβαίνει καμιά φορά να συναντήσουμε απρόσμενη ωριμότητα ασύμβατη με την ηλικία του πάσχοντος προσώπου. Η λογοτεχνία παρέχει τον χώρο για μια αναμέτρηση με την απώλεια, συνήθως στηριγμένη σε προσωπικά βιώματα, ενίοτε σε μια καλή μυθοπλαστική ικανότητα. Η περίπτωση της Κουναλάκη πρέπει να είναι η πρώτη – αν και δύσκολα διαχωρίζεις στην καλή γραφή το αληθινό από το μυθοπλαστικά γραμμένο, που έτσι κι αλλιώς ως βάση του πάντα έχει κάτι βιωμένο, ένα κομμάτι αληθινής ζωής.

Διώνη Δημητριάδου