Οι αγωνιστές στον Μοριά 1821-1827 Ημερολόγιο 2021 εκδόσεις Θίνες Η πρώτη δημοσίευση στο περιοδικό Fractal στη στήλη ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ ΜΕ 500 ΛΕΞΕΙΣ

 

 

Οι αγωνιστές στον Μοριά

1821-1827

Ημερολόγιο 2021

εκδόσεις Θίνες

Η πρώτη δημοσίευση στο περιοδικό Fractal στη στήλη 

ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ ΜΕ 500 ΛΕΞΕΙΣ

ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ ΜΕ 500 ΛΕΞΕΙΣ: Ημερολόγιο ιδιαίτερης ιστορικής αξίας | Fractal (fractalart.gr)

 

Ημερολόγιο ιδιαίτερης ιστορικής αξίας

 

Με αφορμή τα 200 χρόνια από τη εθνική παλιγγενεσία μια σειρά από σημαντικές ως επί το πλείστον εκδόσεις προσθέτουν στις γνώσεις μας ή αποκαλύπτουν άγνωστες ως τώρα πληροφορίες γύρω από πρόσωπα και γεγονότα που προσδιόρισαν τη φυσιογνωμία της σύγχρονης Ελλάδας. Απολύτως φυσιολογικό το αναγνωστικό ενδιαφέρον. Ανάμεσα στις σχετικές εκδόσεις ανακαλύπτουμε ένα πολύ ξεχωριστό ημερολόγιο, που η θεματική του εστιάζει στις μορφές των αγωνιστών του Μοριά από το 1821 έως το 1827. 

Ο τρόπος που εκτίθεται το υλικό του ημερολογίου το καθιστά στην ουσία ιστορικό ανάγνωσμα ιδιαίτερης αξίας. Ο κάθε μήνας αφορά έναν από τους επιφανείς αγωνιστές της επανάστασης με τη δράση του να εντοπίζεται στην Πελοπόννησο, με σύντομο βιογραφικό του προσώπου και εισαγωγικό κείμενο αντλημένο από τα ιστορικά αρχεία, όπως απομνημονεύματα, προκηρύξεις, διακηρύξεις, ομιλίες κ.λπ. αλλά και μεταγενέστερα κείμενα. Η κάθε μορφή απεικονίζεται εικαστικά φιλοτεχνημένη από τη Φωτεινή Στεφανίδη στην οποία ανήκει και η εικαστική αναπαράσταση στο εξώφυλλο της σημαίας των Φιλικών. Σε κάθε ημέρα του ημερολογίου παρουσιάζονται τα σημαντικότερα γεγονότα της Επανάστασης, όπως έχουν καταγραφεί στο έργο  «Χρονολογικός Πίναξ» του Κύπριου Σολομώντα Νικολαΐδη (τυπωμένο στο Εθνικό (Βασιλικό) Τυπογραφείο της Αίγινας το 1833). Ίσως και μόνον αυτή η ιδιοτυπία θα αρκούσε για να θεωρηθεί το ημερολόγιο ανάγνωσμα ξεχωριστής ιστορικής αξίας, καθόσον τα κείμενα του Νικολαΐδη αποτελούν μια πηγή σύγχρονη των γεγονότων, την προσωπική του δηλαδή επιλογή και αξιολόγηση τους και τον ανεπηρέαστο από τη μεταγενέστερη επεξεργασία της ιστορικής περιόδου προσωπικό επίσης έμμεσο σχολιασμό τους – έμμεσο, καθόσον στην ιστορική επιστήμη θεωρείται σχόλιο ακόμη και μόνη η παράθεση ιστορικών γεγονότων στη σειρά, πόσο περισσότερο η επιλογή τους.

Η πρωτοβουλία για την έκδοση ανήκει στον Φιλοτεχνικό Όμιλο Τρίπολης (με πολυάριθμες πολιτιστικές εκδηλώσεις στην αρκαδική πρωτεύουσα εδώ και πενήντα πέντε χρόνια), ως συμβολή/συμμετοχή στον επετειακό εορτασμό. Για την υλοποίηση της έκδοσης σημαντική η συμβολή, φροντίδα της Ζιζής Σαλίμπα (εκδόσεις Θίνες), η οποία όχι μόνον ως εκδότρια με ιδιαίτερη αισθητική αλλά και  ως ιστορικός προσέγγισε το υλικό (κείμενα και ανθολόγηση) και το ανέδειξε. Τέλος η οικονομική υποστήριξη του Σωτήρη Λαμπρόπουλου (σκηνοθέτη και σημερινού διευθυντή παραγωγής της ιστορικής Σχολής Κινηματογράφου-τηλεόρασης Σταυράκου) ήταν καθοριστική για την ολοκλήρωση του τόσο σημαντικού ημερολόγιου-βιβλίου.

Κατά μήνα τα πρόσωπα των αγωνιστών είναι: Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, Κανέλλος Δεληγιάννης, Παλαιών Πατρών Γερμανός, Νικηταράς, Παπαφλέσσας, Δημήτριος Υψηλάντης, ο φιλέλληνας Ολιβιέ Βουτιέ, Μπουμπουλίνα, Παναγιώτης Κεφάλας, Κυριακούλης Μαυρομιχάλης, Νικόλαος Σπηλιάδης, Φωτάκος.

Μια έκδοση που εξυπηρετεί ως ημερολόγιο όλο τον χρόνο που διανύουμε, ωστόσο παραμένει πολύτιμο βιβλίο ιστορικής μελέτης στη βιβλιοθήκη.

 

[απόσπασμα από το ημερολόγιο:

 

«Ομογενείς φιλελεύθεροι Έλληνες,

… Όσοι  μεν ελάβατε τα όπλα υπέρ της ελευθερίας του ορθοδόξου ημών Γένους, φιλοτιμηθήτε να φανήτε άξιοι πολεμισταί, δεικνύοντες εις τον κατά του ασεβούς τυράννου πόλεμον, ανδρείαν ακαταμάχητον, ομόνοιαν αδιαίρετον και εις τους στρατηγούς, ευπείθειαν απαράβατον. Όσοι δε μέχρι τούδε εμείνατε ακίνητοι, εγέρθητε, αρπάσατε τα όπλα και πανταχόθεν τρέξατε να ελευθερώσητε την πατρίδα σας, και εντός ολίγου να ενωθώμεν όλοι, δια να καθυποτάξωμεν εξ ολοκλήρου τον τύραννον του Γένους… Το τέλος των αγώνων μας είναι η ελευθερία ή ο ένδοξος θάνατος». (απόσπασμα από την πρώτη προκήρυξη που εξέδωσε στις 12.6.1821, στην Ύδρα, ο Δημήτριος Υψηλάντης).]

 

Διώνη Δημητριάδου