Μια ανάγνωση στην «Ετερότητα» (Craftbook ΙΙ) τη συλλογική έκδοση της ομάδας Craft (Crisis-Resistant Art Facebook Team) από τις «Μικρές εκδόσεις»

Μια ανάγνωση στην «Ετερότητα» 

(Craftbook ΙΙ)

τη συλλογική έκδοση της ομάδας Craft

(Crisis-Resistant Art Facebook Team)

Ένα ενδιαφέρον εγχείρημα παρουσιάζεται εδώ σ’ αυτή την έκδοση, με την οποία μας συστήνεται ένας καινούργιος εκδοτικός οίκος, οι «Μικρές εκδόσεις». Το διαδίκτυο που έχει κατηγορηθεί τόσες φορές για την “απρόσωπη” και προσχηματική επικοινωνία των χρηστών του, φέρνει τώρα σε ένα βιβλίο 91 “φίλους” να συνυπάρχουν μέσα του, να απλώνουν -ο καθένας σε δύο σελίδες- την προσωπική τους ματιά σε ένα θέμα που επί της ουσίας εκφράζει αυτήν ακριβώς την ταυτόχρονη παρουσία τους. Έτεροι και διαφορετικοί όλοι αντιμέτωποι στο χαρτί με τη «Ετερότητα».

Ο “έτερος” αλλά και η “ετερότητα”. Μπορεί να έχουν την ίδια νοηματική προέλευση, ωστόσο η αποδοχή της κάθε μιας έννοιας συντελείται διαφορετικά, αλλιώς την προσλαμβάνει ο καθένας και κυρίως αλλιώς την πραγματώνει στην καθημερινότητά του. Θεωρητικά είναι ευκολότερο να δεχθείς την ισότητα δικαιωμάτων, να υπερθεματίσεις ακόμη αγορεύοντας για την ομοιότητα των εσωτερικών χαρακτηριστικών που οδηγούν και στην αποδοχή της εξωτερικής ανομοιογένειας. Λόγια είναι και έχουν πέραση πολλή. 

Πόσο δύσκολο, όμως, αποδεικνύεται στην πράξη να δεχθείς την ετερότητα, όταν αυτή αποκτά πρόσωπο, όταν σε αγγίζει, σου μιλά, όταν διεκδικεί το ισομοίρασμα του χώρου σου; Μόνον τότε, όμως, και η ετερότητα αποκτά σώμα, γίνεται συνειδητή πράξη, αναδεικνύεται σε κομμάτι αυτού  του εξαιρετικού παζλ που συνιστά τον κόσμο μας. Ο άλλος γίνεται συγκεκριμένος, γίνεται φίλος σου, γίνεται καθρέφτης σου, καθόσον κι εσύ είσαι διαφορετικός γι’ αυτόν. Ο καθένας με τη δική του ιδιόμορφη υπόσταση ανοίγει τον εαυτό του, κάνει χώρο για να χωρέσει την άλλη όψη και την άλλη άποψη. Και δεν νοείται όλο αυτό σαν υποχώρηση. Πλούτος είναι, εμπλουτισμός του μικρόκοσμου, ο οποίος μαγικά πια διαμορφώνεται σε πολυποίκιλο χώρο ιδεών και πολιτισμικών αναφορών.

 

«Το άγγιγμα, η αλήθεια της ουτοπίας

Και οι άλλοι γυρεύουν απόλυτη επιβεβαίωση

Ύπαρξη

Μέσα στο πρόσωπο του άλλου Άλλου»

Η ομάδα Craft θέλησε να είναι κάτι παραπάνω από μια ακόμη σύναξη διαδικτυακή γύρω από την τέχνη. Η ανάγκη να δουν αυτόν τον άλλο δίπλα τους θεωρήθηκε σημαντικότερη από ποικίλες αναποτελεσματικές θεωρητικές αναλύσεις. Σε περιόδους κρίσης, όπως ετούτη εδώ που ζούμε, σε όλα τα επίπεδα, είναι που χρειαζόμαστε αυτό το άνοιγμα στον άλλο διαφορετικό. Γιατί δεν έχουμε πια ούτε την πολυτέλεια αλλά ούτε το δικαίωμα να αγνοούμε ότι όλοι ανεξαιρέτως φέρουμε την ιδιομορφία μας. Και σ’ έναν κόσμο ανασφαλή, που όλα ετοιμόρροπα αμφισβητούνται, χρειαζόμαστε όχι τόσο τους ίδιους με μας αλλά κυρίως τους άλλους, τους απέναντι που πια δεν μας χωρίζει τίποτε.

«Σάμπως και όλα τα λουλούδια δεν έχουν χρώμα, δεν μοσχοβολούν. Γι’ αυτό σου λέω, παιδί μου, είναι άδικο και κρίμα να προσπαθείς να φέρεις στα δικά σου μέτρα όλους τους ανθρώπους. Μάταιο πέρα για πέρα. Όλοι ήμασταν και θα είμαστε τόσο ίδιοι, όσο και διαφορετικοί. Και δεύτερη ζωή να ξοδέψεις, δεν θα το καταφέρεις!...»

Γνωρίζεις διαδικτυακά  ανθρώπους που καθημερινά επικοινωνείς μαζί τους, ανταλλάσσεις ιδέες, απόψεις, διαβάζεις τις σκέψεις τους, νιώθεις ότι είναι φίλοι σου, κι ας είναι μόνο εικόνες και λόγια σε μια οθόνη. Και έρχεται μια συλλογική δουλειά, και όλα αυτά αποκτούν αληθινή υπόσταση, με σάρκα και οστά. Η διαδικτυακή επικοινωνία είναι φτιαγμένη με τέτοια υλικά, που εύκολα μεταλλάσσεται σε πραγματική, αρκεί να έχει μέσα της ειλικρίνεια, αρκεί να είναι ανυπόκριτη από την αρχή. Είναι ένας δρόμος για να συναντήσεις τον άλλον. Αρχικά στην οθόνη. Μετά οπουδήποτε.Μια συνάντηση, μια σύναξη ενδιαφέρουσα, ακριβώς γιατί κανένας δεν είναι ίδιος με τον άλλον. Οι τρόποι προσέγγισης συχνά μοιάζουν αλλά κι αυτό έχει την ουσία του. Παραλλαγές και ανταλλαγές είναι που συναντάμε σ’ αυτό το συλλογικό βιβλίο σε αγαστή συνύπαρξη.

Και είναι φυσικό η συνύπαρξη αυτή να  βρίσκει το πιο ζεστό και οικείο περιβάλλον στην Τέχνη, είτε μιλάμε για τέχνη του λόγου, ποίηση και πεζό, είτε για τις εικαστικές μορφές της. Η τέχνη από τη φύση της είναι χώρος που αγκαλιάζει όλες τις τάσεις όλες τις μορφές, όλη τη νεωτερικότητα. Όχι μόνο ανέχεται αλλά και προωθεί κάθε τι νέο και αλλιώτικο. Παίρνει ζωή από τον ποιητή, τον καλλιτέχνη που προτείνει κάθε φορά την έμπνευσή του. Με θάρρος αλλά και με θράσος. Η τέχνη διδάσκει τη διαφορετικότητα, την ετερότητα.

Η ατομική ‘έκθεση’ του καθενός  έχει οπωσδήποτε μια γοητεία, λίγο ναρκισσισμό, μια δόση επιβεβαίωσης και άλλα ακόμη υπερμεγέθη και φανταχτερά. Η συμμετοχή, όμως, σε συλλογικό έργο φέρει μέσα της πολύ πιο σημαντικά πράγματα. Ας πούμε το άγγιγμα του άλλου στη διπλανή σελίδα, το ξάφνιασμα της συνάντησης με τον απροσδόκητο σωσία της σκέψης σου, ή ακόμη  τη συνειδητοποίηση ότι οι άλλοι είναι καλύτεροι άρα έχεις δρόμο ακόμη. Δεν είναι λίγο να στεγάζεις τη σκέψη σου, το λιγοστό σου ‘κάτι’ μαζί με τους άλλους και από όλο αυτό να προκύπτει  ένα σύνολο θαυμάσιο. Αυτή την αίσθηση έχει ο αναγνώστης αυτής της ποικίλης ετερότητας. Όλοι διαφορετικοί οι συμμετέχοντες αλλά και όλοι μιλούν και εκθέτουν για όλους τους διαφορετικούς, όπως ο καθένας εισπράττει τη διαφορετικότητα γύρω του αλλά και μέσα του. Διαβάζεις τη σκέψη τη ποιητική, την πιο πεζή μορφή σε άλλη σελίδα, ξαφνιάζεσαι από την ευρηματικότητα της ματιάς του φωτογράφου ή τον εύστοχο “σχολιασμό” μέσω των χρωμάτων αυτής της διαφορετικής παρουσίας που διαμορφώνει τον πολυποίκιλο κόσμο μας. Σαν να έχεις μια επιτομή όλης της έννοιας του έτερου, του άλλου. Όπως ακριβώς μας παρουσιάζεται στο εξώφυλλο του βιβλίου η “συμπαράταξη” όλων των ιδιαίτερων (ως προς τα χαρακτηριστικά τους) ανθρώπινων τύπων, με το κοινό, ωστόσο, μαύρο της σκιάς τους.

Αυτό το γοητευτικό σύνολο που προέκυψε από την ομάδα CRAFT, είναι η «Ετερότητα», σε μια έκδοση εξαιρετικά προσεγμένη και ιδιαίτερα καλαίσθητη. Και, όπως δημιουργήθηκε με τον ξεχωριστό τρόπο του καθενός από τους 91 συμμετέχοντες, έτσι και προσεγγίζεται, με την προσωπική ανάγνωση, με τη ματιά που αναμένει από τον αναγνώστη η ετερότητα, η διαφορετικότητα γύρω μας.

Διώνη Δημητριάδου