Πώς μεταφέρεται στη σκηνή το πάθος μιας ζωής (για την παράσταση «Η Ευθαλία του Γαλατά») Ένα έργο στηριγμένο στο αφήγημα του Θωμά Κοροβίνη "Φαχισέ Τσίκα", σε σκηνοθεσία της Ρέινας Εσκενάζυ και σε διασκευή της Νικολέττας Βλαβιανού, η οποία και πρωταγωνιστεί.

Πώς μεταφέρεται στη σκηνή

το πάθος μιας ζωής

(για την παράσταση «Η Ευθαλία του Γαλατά»)

η πρώτη δημοσίευση στο περιοδικό Fractal http://fractalart.gr/i-eythalia-tou-galata/

Ένα έργο στηριγμένο στο αφήγημα του Θωμά Κοροβίνη "Φαχισέ Τσίκα", σε σκηνοθεσία της Ρέινας Εσκενάζυ και σε διασκευή της Νικολέττας Βλαβιανού, η οποία και πρωταγωνιστεί.

Το στοίχημα για τον συγγραφέα, που καταγίνεται με την καταγραφή της αληθινής ζωής, είναι αν θα καταφέρει να αποδώσει με τον γραπτό λόγο όχι μόνον τα γεγονότα, τα στοιχεία που συγκροτούν μια  αφήγηση που να διαβάζεται σχεδόν σαν απτή πραγματικότητα, αλλά αν θα ακουστεί πίσω από τις λέξεις η κραυγή μιας παλλόμενης  από απόγνωση φωνής. Ως προς αυτό μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι ο Θωμάς Κοροβίνης στο αφήγημά του «Φαχισέ τσίκα» έχει την απόλυτη επιτυχία.

Η φωνή της Ευθαλίας περνάει μέσα από τη δική του καταγραφή της αληθινής της ζωής, όπως την άκουσε ως προφορική μαρτυρία. Δεν θα μπορούσε να γίνει και αλλιώς· ο Κοροβίνης έχει το χάρισμα να μεταφέρει με μια έξοχη αφηγηματική φωνή τους ζωντανούς χαρακτήρες του, κι έτσι να τους χαρίζει την αιωνιότητα μιας δεύτερης ζωής, λογοτεχνικής.

Ένα δεύτερο στοίχημα έχουμε από τη στιγμή που ένα τέτοιο βιβλίο μεταφέρεται στη θεατρική σκηνή. Ο ήχος της φωνής αλλάζει δυνητικά μορφή, όπως κατ’ αναλογία θα γινόταν και σε μία κινηματογραφική εκδοχή της ιστορίας. Άλλοι οι κανόνες σε ένα χώρο, όπου κυρίαρχη καθίσταται η εικόνα, η κίνηση, η σκηνική παρουσία των προσώπων. Συχνά κινδυνεύει να χαθεί ο λόγος στον βωμό της εικόνας. Στην περίπτωση της μετατροπής της «Φαχισέ τσίκα» σε «Ευθαλία του Γαλατά» έχουμε την αρχική φωνή να περνάει στο θεατρικό σανίδι διατηρώντας την αυθεντικότητα που διέσωσε και όταν μεταφέρθηκε στον γραπτό λόγο. Το κύριο χαρακτηριστικό της παράστασης είναι η γνησιότητα της κραυγής που η ώριμη Ευθαλία βάζει στην αφήγησή της· παρακολουθείς την παράσταση και είναι σαν να διαβάζεις το βιβλίο με τη φαντασία σου. Αναπόφευκτα, αν πιάσεις πάλι στα χέρια σου το βιβλίο για μια δεύτερη ανάγνωση, θα έχεις στη σκέψη σου τις θεατρικές εικόνες. Ας θεωρηθεί, φυσικά, αυτό εμπλουτισμός του λόγου με εικόνα και αντιστρόφως.

Ακούμε τον  μονόλογο της Ευθαλίας, της ώριμης πόρνης που έζησε από τα παιδικά της χρόνια την ορφάνια, τον κατατρεγμό και τον εξευτελισμό. Παρακολουθούμε τη ζωή της από τα χρόνια του Μεγάλου Πολέμου σε μια παράλληλη πορεία με αυτήν του Ελληνισμού, με σκηνές που έγραψαν μέσα της βαθιά και την ωρίμασαν από πολύ νωρίς. Μια ζωή πλούσια σε ένταση και εμπειρίες, που σπάνια της χαμογέλασε και την παρέσυρε σε όνειρα που δεν έμελλαν να πραγματοποιηθούν. Κατέληξε στα μπορντέλα του Γαλατά, στην Κωνσταντινούπολη με βαλίτσες γεμάτες από μνήμες, φωτογραφίες και ανεπίδοτα γράμματα σε έναν αγαπητικό που την πρόδωσε. Με ένα νυφικό που δεν επρόκειτο ποτέ να φορέσει, σε ένα γάμο που ποτέ δεν επρόκειτο να γίνει. Μια ματαίωση η ζωή της όλη.

Η θεατρική διασκευή που επιμελήθηκε η Νικολέττα Βλαβιανού και η ευφυής σκηνοθεσία της έμπειρης

Ρέινας Εσκενάζυ λειτούργησαν ώστε οι εικόνες που εμπεριέχονται στην αφήγηση της Ευθαλίας να μεταφερθούν σαν εμβόλιμα στοιχεία (ήχου και κίνησης), που όχι μόνο δεν διακόπτουν τη ροή ενός χειμαρρώδους λόγου αλλά τον χρωματίζουν με τρόπο ώστε να αποκτά ο θεατρικός μονόλογος μια πολύ ενδιαφέρουσα ζωντάνια. Έτσι γίνεται, για παράδειγμα, έστω και για λίγο, να μεταφερθεί το μοναχικό σκηνικό του μονολόγου σε ένα πολύβουο καμπαρέ. Να σημειωθεί εδώ η εξαιρετική συμβολή των συντελεστών στο τραγούδι και στην κίνηση, όλων αυτών που δίνουν την ψευδαίσθηση (απαραίτητη σε μια  σκηνική παράσταση) του πολυπρόσωπου τοπίου.

Ο ρόλος της Ευθαλίας ερμηνευμένος από τη Βλαβιανού προσφέρει ευχάριστη έκπληξη στον θεατή. Πληθωρική σκηνική παρουσία, λόγος χρωματισμένος κατάλληλα σε κάθε γύρισμα της αφήγησης να μεταπηδά από το υπόκωφο χιούμορ και τον αυτοσαρκασμό σε μια γνήσια τραγικότητα, που μόνον η καλή υποκριτική μπορεί να δώσει μεταφέροντας ταυτόχρονα τον θεατή στους χώρους της πολυτάραχης ζωής της – τους εξωτερικούς της δράσης αλλά και τους εσωτερικούς της ψυχής της.

Μας αρέσουν τα στοιχήματα που κερδίζονται στο όνομα της ποιότητας. Μια παράσταση που αξίζει να την παρακολουθήσει αυτός που αγαπά τα βιβλία και το θέατρο και δεν φοβάται τις εκπλήξεις.

Οι συντελεστές της παράστασης:

Κείμενο και μουσική επιμέλεια: Θωμάς Κοροβίνης. Σκηνοθεσία: Ρέινα Εσκενάζυ. Θεατρική διασκευή: Νικολέττα Βλαβιανού. Βοηθός σκηνοθέτη: Ανδρομάχη Παπαδοπούλου. Σκηνικός χώρος: Αναστασία Αμβράζη. Φωτισμοί: Κατερίνα Μαραγκουδάκη. Κοστούμια: (σχεδιασμός - εκτέλεση) Δάφνη Τσακώτα. Κινησιολογία - Χορογραφία: Μόνικα Κολοκοτρώνη. Στον ρόλο της Ευθαλίας η Νικολέττα Βλαβιανού. Αφήγηση, μουσική και τραγούδι: Ελένη Καρβέλη, Ελεάννα Φινοκαλιώτη

Οι παραστάσεις κάθε Τετάρτη (στις 8 μ.μ.) και κάθε Πέμπτη (στις 9 μ.μ.) στο θέατρο Γκλόρια Μικρό, Ιπποκράτους 7, από τις 18 Απριλίου έως τις 31 Μαΐου.

Διώνη Δημητριάδου