Ένα παιδί σκέτο καταμεσήμερο ποιήματα Αντιγόνη Βουτσινά εκδόσεις Κουκκίδα

Ένα παιδί σκέτο καταμεσήμερο

ποιήματα

Αντιγόνη Βουτσινά

εκδόσεις Κουκκίδα

η πρώτη δημοσίευση στο frear.grhttp://frear.gr/?p=25454

το βαρύ φορτίο των λέξεων

Στρίμωξα τη ζωή μου

να χωρά σ’ ένα ποίημα

που τίποτ’ άλλο εκείνο πια δεν έγραφε

εξόν του ότι

στρίμωξα τη ζωή μου.

Όταν με το ποίημα αυτό συστήνεται η ποιήτρια προβάλλοντάς το εν είδει βιογραφικού –το λέει άλλωστε καθαρά: «πιο βιογραφικό από το ποίημα, μάγκες μου, δεν έχω»– ξέρεις πως έχει δώσει ήδη το στίγμα της ποίησής της. Στα βαρέα και ανθυγιεινά συγκαταλέγει τα ποιήματα· επώδυνη η δημιουργία τους – κι ας μην θεωρηθεί πως η οδύνη και το βάρος της δημιουργίας αφορά τον περίτεχνο λόγο με τις μπερδεμένες μεταξύ τους  λέξεις σε μια προσπάθεια να δειχθεί το υψιπετές και  μέγιστο της γραφής. Όχι, καθόλου μάλιστα. Οι λέξεις της Βουτσινά είναι οι πιο απλές, δεμένες μέσα σε λιτές προτάσεις που μετρούν το μέγεθός τους με άλλα κριτήρια: α. την ευστοχία τους ως προς την πορεία της ποίησης και β. το φθάσιμο στον αναγνώστη/κοινωνό – φυσικά αυτά τα δύο κριτήρια σε άρρηκτη μεταξύ τους σχέση.

Η ποίηση ας θεωρείται εύστοχη, εφόσον επιχειρεί βαθιά διείσδυση στο θαύμα του κόσμου, πάντα με την αθωότητα που κρύβει μέσα στην ελπίδα της να επιδιορθώσει τα σαθρά του κομμάτια, να ενώσει με αόρατη κλωστή τα πιθανά ανοίγματα στην αμφιβολία, να το οικειοποιηθεί με δυο λόγια.  Κι αν η ζωή μπορεί να παρομοιαστεί με σκοτεινό λαβύρινθο, στον οποίο εισέρχεσαι χωρίς τον σωτήριο καθοδηγητικό μίτο (χαμένη πλέον μέσα του και η Αριάδνη) παρά μόνο με τη διαισθητική σου ικανότητα να βλέπεις στο σκοτάδι και να λύνεις τον γρίφο των διακλαδώσεων, η ποιήτρια θα πει πως ακόμη πιο ζοφερό είναι το έρεβος του μέσα λαβύρινθου, εκεί που Μέσα στο στόμα της/σφαγμένο/ ένα πουλί /Θέλει να βγει/μα εκείνη όλο σωπαίνει. Ή εκεί που έτσι αργά το μαύρο το σκυλί/δαγκώνεται/την σάρκα τρώει την ουρά του/μασιέται όλο ως τα γόνατα/γιατί από εκεί και κάτω/ με σκύλου πόδια/βάδισε πάλι αυτό το ποίημα. Το ποίημα, λοιπόν, στο κέντρο πάλι, να είναι στόχος το ίδιο αλλά και να στοχεύει  με ατσάλι κοφτερό τον ποιητή πρωτίστως (αλίμονο!) κατόπιν όποιον χωθεί στα δικά του σκοτάδια άοπλος φυσικά και αθώος επίσης.

Τριάντα ποιήματα ακραίας Ποιητικής – και είναι ακραία ακριβώς γιατί από την άκρη του γκρεμού τεντώνεται η ποιήτρια για να προφτάσει το ποίημα να μην κατακρημνισθεί και χαθεί για πάντα. Καταγράφει τον τρόπο που η ίδια προσεγγίζει το ποιητικό αίνιγμα και το ερμηνεύει, με τα υλικά της γραφής της να ακολουθούν μια σαχτούρεια πορεία (το δηλώνει από την αρχή χρησιμοποιώντας για είσοδο στα δικά της ποιήματα τη γραφή του άλλου ποιητή) με μια ταλάντωση ανάμεσα στη ρεαλιστική γλώσσα και στις υπερρεαλιστικές εικόνες – τέλεια ποιητική ισορροπία.

Ένα κορίτσι

σπασμένο

στα κεραμίδια πάνω

Ένα κεραμίδι

πεταγμένο

μέσα στο μάτι της

Ένα μάτι

ολάνοιχτο

πάνω στο κορίτσι.

Κοιτάζω από την κλειδαρότρυπα

με το ’να μου μάτι.

Μέσα σ’ αυτό

ένα κορίτσι.

(Σάββατο απόγευμα στο σπίτι της γιαγιάς)

Ως προς τον αποδέκτη αυτής της κραυγής (γιατί κατ’ ουσία για κραυγή πρόκειται – ηχηρή, κοφτή, σκληρή στο άκουσμα) η ποιήτρια δεν του απευθύνει καθόλου τον λόγο (απουσιάζει το δεύτερο πρόσωπο που θα υπονοούσε σε μία εκδοχή του μια συνομιλία), ωστόσο μέσα από την πρωτοπρόσωπη και αυτοαναφορική γραφή της προκαλεί λεπτές συγκινήσεις, δυνητικά θύρες ανοιχτές για την προσέγγιση.

Ήμασταν λέει στο σπίτι,

η μητέρα καθισμένη στα τέσσερα

έτρωγε το βραδινό της κόκκαλο

ο πατέρας ξαπλωμένος στην πλάτη της

τακτοποιούσε την θηλή του·

ξαφνικά σβήνει το φως

και βρισκόμαστε όλοι στο τραπέζι.

Συγκεντρωθήκαμε απόψε εδώ για να δειπνήσουμε

σαν οικογένεια, λέει ο ένας κι

αρπάζουμε πεινασμένοι τα μαχαίρια

να τεμαχίσουμε

αυτομάτως

μικρότερο το ψέμα.

(Ατόφια μερίδα)

Μια σκηνή που θαρρείς και ξεπήδησε από τον «Κυνόδοντα» του Λάνθιμου, με τη γλώσσα, τη θεατρικότητα, την τραγικότητα της μοναξιάς των προσώπων να περιπαίζει τη συμβατικότητα των σχέσεων και να τεμαχίζει το κοινωνικό προσωπείο – εύκολη προσποίηση που καταρρέει όμως μπροστά στην ειλικρίνεια του ποιητικού λόγου.

Στο έξοχο, λιτό εξώφυλλο η μαύρη σκιά (έργο: Χριστίνα Καραντώνη) που τεντώνει το χέρι ν’ αγγίξει τον τίτλο της ποιητικής συλλογής με το βαθύ κόκκινο χρώμα στα γράμματα. Φως μόνο ως υποψία, η σκιά επαναλαμβάνεται στο οπισθόφυλλο.

Εν συνόψει, μια δοκιμή της ποίησης· μέσω αυτής μια δοκιμή επώδυνη ανίχνευσης του εαυτού· εν τέλει (μακάρι) μια δοκιμή ανάγνωσης της ποίησης και μέθεξης/ταύτισης για τον αποδέκτη.

 Διώνη Δημητριάδου

Έμμα Τσιβρά – τρία ποιήματα φωτογραφίες: Λουκάς Βασιλικός

Έμμα Τσιβρά – τρία ποιήματα

φωτογραφίες: Λουκάς Βασιλικός

Ποιητικό αίτιο

Ναυάγησαν οι  λέξεις.

Βυθίστηκαν  μες  στο  λαιμό.

Σύννεφα  καραβάνια  στο βάθος  των ματιών  σου.

Προμήνυμα  βροχής.

Το πένθιμο  εμβατήριο  του Σοπέν  ίδρωνε  ανάμεσα  μας

μιαν  ανεπαίσθητη  ταλάντωση.

Η  μέρα  διαλύθηκε  στον  αέρα.

Στροβιλιστήκαμε ψηλά ως  μόρια φωτός. 

Αθώοι  μπήκαμε  στο  ποίημα.

Τρόπαιο νίκης

Όλο έρχεσαι.

Στεφανωμένος με το φως του απομεσήμερου

ως άγγελος εκπεσών.

Στη σκιά  της σκιάς  σου  ανασαίνω.

Η  μυρωδιά σου δέρμα και κομμένος καπνός.

Όλο  έρχεσαι.

Στις ασκήσεις της μνήμης  δε λες ποτέ όχι.

Διατηρείς τη λάμψη εκείνη.

Την υγρασία στα χείλη   

των ματιών σου το έλα

την  παράφορη νιότη.

Σε συρτάρι  καλά  φυλαγμένο

το μαύρο σου κασκόλ. 

Ανοίγω και κλείνω παρενθέσεις κι αγκύλες.      

Κρύβω μέσα τα δακτυλικά σου αποτυπώματα.

Ανεξίτηλες διαδρομές.  

Έρως θηρευτής

Κάμαρες μικρές φθηνού  ξενοδοχείου.

Στους τοίχους  ξεθωριασμένη  ώχρα.

Βαριές κουρτίνες ασάλευτο κρατούν τον αέρα.

Πίσω από  πόρτες  κλειστές σώματα  ιδρωμένα.

Σώματα τόξα τεντωμένα συνωθούνται

στου έρωτα την ξέφρενη πορεία.

Στο απόγειο της ορμής τους καταφάσκουν

στου πνεύματος  την απόλυτη  ελευθερία

ακυρώνοντας τ’ανθρώπινα κατά συνθήκη ψεύδη.

Πίσω από πόρτες κλειστές

Έρως  θηρευτής  καθεύδει .

 Τσιβρά Έμμα

Η Έμμα Τσιβρά γεννήθηκε, μεγάλωσε και ζει στο Περιστέρι. Σπούδασε Αγγλική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και στο University of Reading στην Aγγλία. Εργάσθηκε  στην ιδιωτική και δημόσια  εκπαίδευση ως καθηγήτρια Αγγλικών. Τον Ιούνιο του 2018 εξέδωσε την πρώτη της ποιητική συλλογή με τίτλο «Οι λέξεις αντιστέκονται».

 Ποιήματα  και διηγήματά  της  έχουν  δημοσιευθεί  στα  ηλεκτρονικά περιοδικά Φρέαρ,  Βακχικόν,  Φράκταλ, Θράκα   και σε άλλους  λογοτεχνικούς ιστότοπους .

(ΛΕ)ΟΝΤΩΝ ΤΡΑΓΩΔΙΕΣ του Κώστα Μοναστήρα (φωτογραφίες: από την παράσταση Still life του Δημήτρη Παπαϊωάννου)

                                 (ΛΕ)ΟΝΤΩΝ ΤΡΑΓΩΔΙΕΣ

του Κώστα Μοναστήρα

                                      

“…αλλά κι εγώ σ’ εκδικιέμαι αγρίμι-

κλείνω την ετοιμόρροπη πόρτα

 και τρώω τις σάρκες σου δίχως τύψη

σαν γάτος που ξεσκίζει τα μικρά του στο πλυσταριό.”

                                       

Το νιο λιοντάρι

το δυνατό

- σε μια κρεάτινη βέργα

στημένο το κορμί του-

και δύστηνο

αφού αφάνισε

-μπήγοντας τα δόντια-

όλους του πατέρα του(;)

τους σκύμνους

-κι αυτόν αντάμα ˙

δύσμοιρο δεν τον γνώρισες,

τον γέρο  τον πεσμένο-

τώρα γυρνάει πίσω

από κάθε θηλυκιά

του χαρεμιού.

Μα δεν κοιμάται

-όπως κοιμόταν-

ο  χαλίφης

-δεν έχουνε ευνούχους τα λιοντάρια-

(δύσκολα γλείφεις όλες τις πληγές σου,

σε κόβουν εύκολα,

τα όνειρα κι οι πιθυμιές).

Ακοίμητος ουρεί

σιμά τους

-αν κάτι άλλο με τη βέργα του

δεν κάμνει.

Τις κοιμίζει όλες (με έρωτα;)

το αεικίνητο στητό λιοντάρι.

Έζησε τις χίλιες του νύχτες

περιμένοντας

τη μία μέρα

που και σ’ αυτόν σιμά

ένας γιος του(;) ήρθε

-του ξέφυγε εκειός

μέσα στου μακελειού την άψη.

Ο τυχερός,

-πού σώθηκε;-,

ο δυνατός

μα δύστηνος

τον ακουμπά

-όπως ποτέ του

δεν τον ακούμπησε εκείνος.

“Θα κάμω πως  δεν το ένοιωσα,

πως δεν το κατάλαβα

-τ’ ακούμπηγμά σου,

αγαπημένε(;) -

το κάλεσμα στη μάχη,

που θα μας σύρει κοντά

σε μια στιγμή

(Όμως να ξέρεις

μόνο στο τέλος  

αγαπάς

και υπό μένεις.)

Έτσι θα κάμω εγώ τον κοιμισμένο

-αφού καιρό έκανα

μόνο τον ξύπνιο-

(κάλλιο να φεύγεις

από δόντι δικό

παρά από ξένο

Έχουν μια ευγένεια τα παιδιά

όταν σε κοιμίζουν μόνο

ένα βράδυ,

με τα δόντια

που βγαίνουν

απ’ τα λόγια τους, κάποτε)”

(Και θα ‘ναι ήσυχος

ο πατέρας,

γιατί έζησε ανήσυχα

και πρέπει του

να ησυχάσει.)

Το βράδυ, ίσως, ο νιος

να συνευρεθεί

και με τη μάνα του,

που δεν τον γνώρισε καλά,

μα ήταν εκείνη

η περίοδος

που  τυφλωμένη ήταν κι αφημένη

Εννιακόσιες ενενήντα εννέα νύχτες

τον περιμένουν τον καρπό της,

μέχρι τη δική του μέρα,

τον νιο τον λιόντα,

τον δυνατό, μα δύστηνο.

Και τώρα κείται ο γέρος

αποσταμένος κι έντιμος

-μ’ όσα τού  πρόσταξε η φρικτή του η φύση (;)-

Κι ‘ναι του ώρα ο γερός

ξαποσταμένος κι έτοιμος

την επανάληψη της ιστορίας

(για) να ζήσει.

Και τώρα δύση

Πανσέληνος απόψε

πάνω απ’ την αρχαία

τη σαβάνα

Σάβανα, από λύπην, δε

θα ντύσει

-τι ωραία που μετατοπίζει τον τόνο,

τον πόνο

του δοντιού

ο γιος του.

Είναι τόσο απολίτιστα

ετούτα τα λιοντάρια,

δεν παίζουν θέατρο

σκιών.

Μα εκεί στο τέλος,

στο μεσουράνημα του ήλιου,

σμίγουν με τις σκιές (του φόβου;) τους,

μ’ ό,τι τους πνίγει,

κι ό,τι αγάπησαν

οι λιόντες

και οι όντες.

Κώστας Μοναστήρας

(φωτογραφίες: από την παράσταση  Still life του Δημήτρη Παπαϊωάννου)

Άτακτο Ρω από το «Μηχανικό Μολύβι» (Artwork by Nectarios Dionysatos)

Άτακτο Ρω

από το «Μηχανικό Μολύβι»

(Artwork by Nectarios Dionysatos)

Απ' τη στιγμή που

έσπασε σαν γυαλί ο χρόνος

πελαγοδρομώ στα ανοιχτά

του λιμανιού με  μαγκωμένη

άγκυρα σε ακατάδεχτης μιας

λησμονιάς γρανάζι

Με χίλιους κόπους

πελαργοδομώ

μέσα στα σύννεφα

βουβή φωλιά

Κύμα το κύμα από τον κάβο

απομακρύνομαι

άχυρο τ' άχυρο το βλέμμα

ανασηκώνω στον ορίζοντα

μπας και φανείς

Πριν λίγο σε ανακάλυψα

τυχαία στο συκώτι μου

αργά - αργά

να το ξεσκίζεις

την προαιώνια πείνα

να χορταίνεις

να γελάς

(πρώτη δημοσίευση: Πουπερμίνα_technischerbleistift.blogspot.com)

"Θησαυροί της Άμμου-ποίηση της ελληνικής κρίσης (Treasures of the sand-Poetry of the Greek Crisis), δίγλωσση ανθολογία με τη συμμετοχή 38 ποιητών, σε αγγλική μετάφραση από τους: Robert Crist και Δέσποινα Λαλά-Crist, ΑΩ εκδόσεις

Η δίγλωσση ανθολογία "Θησαυροί της Άμμου-ποίηση της ελληνικής κρίσης (Treasures of the sand-Poetry of the Greek Crisis), με τη συμμετοχή 38 ποιητών, σε αγγλική μετάφραση από τους: Robert Crist και Δέσποινα Λαλά-Crist, μετά την αμερικανική έκδοση από τις εκδόσεις Seaburn, κυκλοφορεί τώρα στην Ελλάδα από τις εκδόσεις ΑΩ (μία έκδοση κόσμημα). Από σήμερα μπορείτε να τη βρείτε σε όλα τα βιβλιοπωλεία.

Σε μια εποχή ταραχής, απελπισίας και ηθικών συγκρούσεων οι ποιητές της Ελλάδας εξακολουθούν να ερευνούν όχι μόνο τις πηγές της κρίσης με  τις πολλαπλές εκδηλώσεις της, αλλά και καινούργιους δρόμους για  ανανέωση. Αυτή η συλλογή –με τη δραματική ποικιλία μορφών, συναισθημάτων και αποχρώσεων– προσφέρει στον αναγνώστη μια πλούσια εμπειρία της σύγχρονης Ελληνικής ποίησης παραστατικά παρουσιασμένης από τον Robert και τη Despina Crist σε δίγλωσση μορφή.

In an era of shock, despair, and consternation, the poets of Greece continue to probe the origins of the crisis, its sweeping manifestations, and avenues for renewal.  This collection —with its dramatic variety of styles, feelings, and tonalities— offers the reader a rich experience of  contemporary Greek verse vividly rendered by Robert and Despina Crist in a bilingual format.

Οι ποιητές που συμμετέχουν:

Αργυρός-Ιωάννης Πρωτοπαπάς

Ιωάννης Μασμανίδης

Τάσος Σ. Μάντζιος

Αθηνά Τιτάκη

Μαρία Μανδάλου

Βίκυ Δερμάνη

Μαρία Μπακοπούλου

Βαγγέλης Αλεξόπουλος

Παναγιώτης Δημητριάδης

Αναστασία Παρασκευουλάκου

Αναστασία Ν. Μαργέτη

Δήμητρα Χ. Χριστοδούλου

Χριστίνα Ντούβρη – Ξένου

Αντώνης Δ. Σκιαθάς

Πέτρος Γκολίτσης

Γιώργος Λίλλης

Χριστίνα Καραντώνη

Χλόη Κουτσουμπέλη

Δώρα Μαργέλη

Δέσποινα Καϊτατζή – Χουλιούμη

Ελευθερία Θάνογλου

Φωτεινή Βασιλοπούλου

Δημήτρης Π. Κρανιώτης

Ηλίας Μάρκος

Διώνη Δημητριάδου

Δημήτριος Δημητριάδης

Γιώργος Χ. Θεοχάρης

Σταμάτης Πάρχας

Ντίνα Γεωργαντοπούλου

Μαριάννα Παπουτσοπούλου

Εύη Ψάλτη

Κωνσταντίνος Λουκόπουλος

Μαρία Σκουρολιάκου

Robert L. Crist

Γιώργος Ρούσκας

Παναγιώτα Μαστρογάλια

Αγγελική Γιαννοπούλου (Αρσινόη Βήτα)

Έκτωρ Πανταζής

(το έργο του εξωφύλλου από τον Γιώργο Ξένο)