Μπλε ήλιος Διονύσης Μαρίνος εκδόσεις Μεταίχμιο η πρώτη δημοσίευση στο περιοδικό Fractal στη στήλη ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ ΜΕ 500 ΛΕΞΕΙΣ

 Μπλε ήλιος

Διονύσης Μαρίνος

 εκδόσεις Μεταίχμιο

 η πρώτη δημοσίευση στο περιοδικό Fractal

στη στήλη ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ ΜΕ 500 ΛΕΞΕΙΣ

ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ ΜΕ 500 ΛΕΞΕΙΣ: Η τραυματική ανατομία μιας σχέσης • Fractal (fractalart.gr)

 

η τραυματική ανατομία μιας σχέσης

 

Ο Διονύσης Μαρίνος γράφει ιστορίες. Ξέρει να γράφει ιστορίες. Με απλά υλικά, που μοιάζει να αποτυπώνουν την καθημερινότητα στη ραθυμία της, στη ρουτίνα της, στην αδιαφορία της τελικά για κάτι σημαντικό. Κι όμως! Καθώς οι ιστορίες του προχωράνε και, κυρίως, όταν ολοκληρωθούν, κατανοείς πως μέσα τους ήταν εγκιβωτισμένο κάτι πολύ περισσότερο· όσο η καθημερινότητα, χωρίς εξάρσεις και υπερβολές μπορεί να αποκαλύπτει αιχμηρές γωνίες, τόσο οι καλοί γραφιάδες θα την ανατέμνουν για να φέρουν στο φως μιας προσεκτικής αναγνωστικής μέθεξης (απαραίτητη αυτή) την ουσία της ζωής. Στο πρόσφατο μυθιστόρημά του (Μπλε ήλιος) επικεντρώνει για μια ακόμη φορά στις διαπροσωπικές σχέσεις και στις καθοριστικές εκείνες συνθήκες, συχνά τυχαίες, που ανατρέπουν τον μέχρι τότε κόσμο των ηρώων καταβυθίζοντάς τους από μια ασφαλή βεβαιότητα σε μια αρχική σύγχυση και κατόπιν σε μια πιο συνειδητή αντιμετώπιση των δεδομένων της ζωής τους.

Τρία είναι τα πρόσωπα της ιστορίας, αρχικά ο Γεράσιμος (Ένας άντρας πέφτει, είναι και ο τίτλος του πρώτου μέρους της ιστορίας), που πέφτει στον δρόμο χτυπημένος από εγκεφαλικό, κατόπιν ο Ιάσονας, που θα του δώσει τις πρώτες βοήθειες, μέχρι να μεταφερθεί στη εντατική, και φυσικά η Μαριάννα, γυναίκα του Γεράσιμου, η οποία θα βιώσει το τραυματικό γεγονός με έναν σύνθετο τρόπο, από τη μια σαν την ολοκλήρωση μιας στείρας από συναισθήματα ζωής, και από την άλλη με την έξαψη που της προξενεί η παρουσία του νεαρού Ιάσονα.

 Ο Μαρίνος επιλέγει την τριτοπρόσωπη αφήγηση, που όμως καθόλου δεν δημιουργεί την αίσθηση της αποστασιοποίησης, αντίθετα με την ευαισθησία της γραφής του, την ικανότητα να εστιάζει σε μικρές λεπτομέρειες, να περιγράφει τον περιβάλλοντα χώρο μέσα στον οποίο τοποθετούνται τα πρόσωπα, αλλά και τη διεισδυτική του ματιά στον ψυχισμό τους, φαίνεται σαν να ακούμε τις σκέψεις τους, να βλέπουμε τις αντιδράσεις τους, να «συμμετέχουμε» στα διλήμματά τους. Η εύστοχη χρήση των δύο αφηγηματικών τρόπων, της περιγραφής ισομοιρασμένης με την αφήγηση, χαρακτηρίζει τη γραφή αυτή, με τον ρυθμό ως αφηγηματική τεχνική να λειτουργεί καταλυτικά. Παραμένει εξωδιηγητικός αφηγητής ενσωματώνοντας στη δική του μηδενική εστίαση τρεις διαφορετικές οπτικές γωνίες, όσες και τα κύρια πρόσωπα της ιστορίας.

Άρτιος και ο τρόπος που ο Μαρίνος χειρίζεται τον χρόνο ως αφηγηματική τεχνική. Καταργώντας την ευθύγραμμη αφήγηση, ανατρέχει σε γεγονότα του παρελθόντος, φωτίζοντας τις συμπεριφορές. Ενδιαφέρον αποκτά η «φωνή» του Γεράσιμου, που διατρέχει από τη δική του πλευρά τη σχέση του με τη Μαριάννα, αφήνοντας να διαφανεί μια εντελώς διαφορετική οπτική από αυτήν που εισέπραττε τόσα χρόνια η γυναίκα του. Μαζί οι δύο «φωνές» συνιστούν το αδιέξοδο μιας σχέσης που με το αιφνίδιο γεγονός αποδομήθηκε, με τα κομμάτια της να σκορπίζουν ασύντακτα σε όλες τις κατευθύνσεις.

Η ιστορία έχει σαφή ρεαλιστικό προσανατολισμό, που ενισχύεται από τη λιτότητα των μέσων της γραφής, ωστόσο διαφαίνεται η συγγραφική πρόθεση να εμποτιστεί το ρεαλιστικό περιβάλλον με ένα φαντασιακό περιβάλλον, στο οποίο τα πρόσωπα θα ήθελαν να βρεθούν, όμως δεν το κατορθώνουν. Αν σ’ αυτά τα χαρακτηριστικά προσθέσουμε μια υπόρρητη αίσθηση ποιητικού ρυθμού, αυτό που απομένει στην αναγνωστική πρόσληψη είναι η εικόνα μιας αγάπης που δεν μπόρεσε να ολοκληρωθεί, κι όμως άφησε τα ίχνη της ως βίωμα, σαν ένας ήλιος που είναι εκεί και σε προσκαλεί να ζεσταθείς, αλλά το μόνο που σου στέλνει είναι η αίσθηση μιας ήσυχης απεραντοσύνης, στην οποία αφήνεσαι, κρατάς την αναπνοή σου για λίγο, μετράς τους σφυγμούς σου έναν προς έναν, κι αυτός ο ήλιος δεν φεύγει, δεν είναι μια παραίσθηση, παραμένει πάνω από το κεφάλι σου, σε ζεσταίνει αλλά δεν σε καίει. (σελ. 217). Μια γραφή που δεν παύει να μας συγκινεί, εδώ στην πιο ώριμη μέχρι τώρα στιγμή της.

Διώνη Δημητριάδου

 

Αποσπάσματα

 

[…] και σηκώθηκε αργά από την καρέκλα της, φόρεσε το μπουφάν της, πήρε την τσάντα της και ταλαντεύτηκε στα παπούτσια της. το σώμα της έγερνε μια προς τα εκεί που ήταν ο Ιάσονας, μια προς τα εκεί που ήταν η έξοδος. Για μια στιγμή, μια τοσηδά στιγμή σαν αναλαμπή, ήταν σίγουρη πως θα πήγαινε να του μιλήσει. Ήταν σαν ένας μικρός ηρωισμός που δεν στεφανώνει αυτόν που τον πραγματοποιεί. (σ. 257).

 

[…] μάθαινα τον εαυτό μου για πρώτη φορά από εσένα, κάθε μέρα ανακάλυπτα και πόσο είχα χαθεί από εμένα και πόσα πράγματα είχα χάσει από εσένα, έτσι που στο τέλος φοβόμουν πως θα σε χάσω ολότελα· κάποια μέρα θα επέστρεφα από τη δουλειά και δεν θα ήσουν εκεί, θα είχες μαζέψει τα ρούχα σου, τον εαυτό σου θα είχες μαζέψει, έτσι που σε σκόρπισα, και θα είχες φύγει αφήνοντας στο τραπέζι ένα σημείωμα που θα έλεγε μόνο «με έχεις στεναχωρήσεις πολύ», καμία κατηγορία, κανένα παράπονο, μόνο αυτή η αργόσυρτη πίκρα… (σ. 154).

 

στη σ