Δύο αξιόλογες παρουσίες στην παιδική λογοτεχνία η πρώτη δημοσίευση στο περιοδικό Vakxikon.gr https://www.vakxikon.gr/ntroufi-synnefakia/

Δύο αξιόλογες παρουσίες στην παιδική λογοτεχνία
Αγγελική Σιδηρά
Δημήτρης Β. Βασιλείου
η πρώτη δημοσίευση στο περιοδικό Vakxikon.gr https://www.vakxikon.gr/ntroufi-synnefakia/

Αγγελική Σιδηρά

 Ο Ντρούφυ το σαλιγκαράκι και άλλες ιστορίες

 εκδόσεις Κουκούτσι

και

Δημήτρης Β. Βασιλείου

Άτακτα συννεφάκια – ποιήματα για μικρούς και μεγάλους

 εκδόσεις ΑΩ

Σε ποια ηλικία ερχόμαστε σε επαφή με τη λογοτεχνία και κάτω από ποια διαδικασία; Ίσως πολύ νωρίς, αν φυσικά οι μεγαλύτεροι προνοήσουν για την προσέγγιση των παιδιών με τον θαυμαστό κόσμο των βιβλίων. Ένας αλάνθαστος τρόπος για να εισχωρήσει το παιδί, που είναι ακόμα αδιαμόρφωτο στην εκτίμησή του για τις  προσλαμβάνουσες εικόνες του γύρω κόσμου, στο υπέροχο δισυπόστατο της πραγματικότητας: αυτό που είναι και αυτό που θέλεις να είναι, με αυτές τις δύο εκδοχές άρρηκτα δεμένες μεταξύ τους.

Η παιδική λογοτεχνία καμιά φορά μας δίνει μικρά διαμαντάκια, και τότε επιβάλλεται να μιλάμε γι’ αυτά. Πιο συχνά οι συγγραφικές καταθέσεις αφορούν πεζά (παραμύθια το πλείστον), πιο σπάνια συναντάμε και ενδιαφέρουσες ποιητικές προτάσεις.

Η Αγγελική Σιδηρά επιλέγει να εγκιβωτίσει με άριστο τρόπο πρόσωπα και ιστορίες από τη μυθολογία, την ιστορία, τη θρησκεία, τη λογοτεχνία, στα δικά της πεζά, επιχειρώντας έτσι να φέρει σε επαφή απρόσκοπτη το παιδί με όλο αυτό το πολύτιμο παρελθόν. Θα συναντήσουμε τον Αβραάμ και τον Ισαάκ, την Ιφιγένεια, τον Αλέξανδρο με τον Βουκεφάλα, τον Χριστό, τον Οδυσσέα, αλλά και την Ιθάκη του Καβάφη, περίτεχνα αναδυόμενα όλα αυτά μέσα από σύγχρονες ιστορίες.

[…]»Στη χώρα των Λωτοφάγων» είπε με σίγουρη φωνή ο Θοδωρής και κέντρισε τον Βουκεφάλα για να ξεκινήσουν.

Ο Βουκεφάλας έτρεχε σαν αστραπή. Διέσχισαν μαζί βουνά, λίμνες, ποτάμια, λαγκάδια και μετά τρία μερόνυχτα φτάσανε επιτέλους στη χώρα των Λωτοφάγων.

Οι Λωτοφάγοι ήταν κάτι μικρά λιλιπούτεια πράσινα πλασματάκια, μικρά σαν τα χαπάκια που έπινε ο παππούς, που ζουζουνίζανε συνέχεια γύρω από το κεφάλι σου

Σαν να αποτελούν κομμάτια ενός σύμπαντος που όμορφα περιπλέκει τα στοιχεία του. Η έκδοση περιποιημένη και  εικονογραφημένη από τις ζωγραφιές της Καίτης Δουνούκου. Έχει σημασία αυτή η τελευταία παρατήρηση, καθόσον το παιδί είναι δύσκολος αναγνώστης, και ένα φροντισμένο εξώφυλλο αλλά και μια εύστοχη εικονογράφηση μπορεί να αποτελέσει την παρόρμηση για τα ενδότερα.

(Αγγελική Σιδηρά, Ο Ντρούφυ το σαλιγκαράκι και άλλες ιστορίες

 εκδόσεις Κουκούτσι)

Ο Δημήτρης Βασιλείου επιλέγει τον ποιητικό δρόμο για να προσεγγίσει το ενδιαφέρον του παιδιού. Ίσως αυτό αποτελεί και μια περισσότερο δύσκολη απόπειρα. Μια πεζή ιστορία διηγείται, και η διήγηση πάντοτε είναι πιο ευπρόσδεκτη. Το βιβλίο όμως αυτό απευθύνεται σε παιδιά που με ευαισθησία θα θελήσουν να δουν τον απαιτητικό λόγο της ποίησης. Και τότε θα βγουν κερδισμένα.

Άλλοτε (πιο συχνά) σε έμμετρο λόγο:

[…]Είναι σαν άνεμος ταχύ

σε λίγο θα το χάσω,

μα μεγαλώνω και θα δεις

μια μέρα θα το πιάσω

(Τραινάκι)

Και άλλοτε σε ελεύθερο:

Το χεράκι σου σφίγγει μέσα του

το δάχτυλό μου.

Η απόλυτη σύνδεση.

Δέσμευση και όρκοι

κι ευθύνες…

[…]

(Σύνδεση)

Παρουσιάζεται και με τους δύο τρόπους η μεταφορικότητα  και η σύμπτυξη των νοημάτων, στοιχεία που καθοδηγούν από νωρίς τους μικρούς αναγνώστες σε μελλοντικές τους πιο βαθιές ενασχολήσεις με την ποίηση. Στον υπότιτλο διαβάζουμε: ποιήματα για μικρούς και μεγάλους. Πώς εισχωρούν, λοιπόν, οι μεγάλοι σ’ αυτόν τον κόσμο τον φτιαγμένο για παιδιά; Στο τελευταίο μέρος του βιβλίου υπάρχουν τρία ποιήματα (μια τριλογία για μεγάλους) που απευθύνονται σε μας τους ενήλικες, που αναπόφευκτα ευθυνόμαστε και για το καλό και για το κακό που χαράζει τον δρόμο των παιδιών. Που είμαστε το χώμα, όπως γράφει, για να ανθίσει το λουλούδι. Και αυτό δεν θα πρέπει να το ξεχνάμε.

Να επισημανθεί κι εδώ η όμορφη εικονογράφηση (από την Ελίζα Ιατρίδου) καθώς και η φροντισμένη έκδοση.

(Δημήτρης Β. Βασιλείου, Άτακτα συννεφάκια – ποιήματα για μικρούς και μεγάλους, εκδόσεις ΑΩ)

Διώνη Δημητριάδου

(η πρώτη δημοσίευση στο περιοδικό Vakxikon.gr https://www.vakxikon.gr/ntroufi-synnefakia/)