Οι νικητές των Κρατικών Βραβείων Λογοτεχνίας 2019 (για εκδόσεις του 2018)

Οι νικητές των Κρατικών Βραβείων Λογοτεχνίας 2019

(για εκδόσεις του 2018)

Α. Το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων για το έτος 2019 απονέμεται στη Μάρω Δούκα για τη συνολική της προσφορά στα Γράμματα.

Β. Το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος 2019 για τις εκδόσεις του 2018 απονέμεται κατά πλειοψηφία στον Γιώργο Παπαδάκη για το έργο του Ο ταχυδρόμος, εκδόσεις Βιβλιοπωλείον της Εστίας.

Γ. Το Κρατικό Βραβείο Διηγήματος - Νουβέλας 2019 για τις εκδόσεις του 2018 απονέμεται κατά πλειοψηφία εξ ημισείας στον Δημήτρη Κανελλόπουλο για το έργο του Ο θάνατος του αστρίτη και άλλες ιστορίες, εκδόσεις Κίχλη, και στη Δήμητρα Κολλιάκου για το έργο της Αλφαβητάρι εντόμων, εκδόσεις Πατάκη.

Δ. Το Κρατικό Βραβείο Ποίησης 2019 για τις εκδόσεις του 2018 απονέμεται κατά πλειοψηφία στον Χάρη Βλαβιανό για το έργο του Αυτοπροσωπογραφία του λευκού, εκδόσεις Πατάκη.

Ε. Το Κρατικό Βραβείο Δοκιμίου - Κριτικής 2019 για τις εκδόσεις του 2018 απονέμεται κατά πλειοψηφία στον Βαγγέλη Χατζηβασιλείου για το έργο του Η κίνηση του εκκρεμούς. Άτομο και κοινωνία στη νεότερη ελληνική πεζογραφία:1974-2017, εκδόσεις Πόλις.

ΣΤ. Το Κρατικό Βραβείο Μαρτυρίας - Bιογραφίας - Χρονικού - Ταξιδιωτικής Λογοτεχνίας 2019 για τις εκδόσεις του 2018 απονέμεται κατά πλειοψηφία στους Μαρία Καραγιάννη και Μ.Ζ. Κοπιδάκη για το έργο τους Ελευθέριος Βενιζέλος και Μαρία Ελευθερίου: Η αλληλογραφία (1889-1890), εκδόσεις Καστανιώτη.

Ζ. Το Ειδικό Βραβείο 2019 για βιβλίο εκδόσεως 2018 που προάγει σημαντικά τον διάλογο πάνω σε ευαίσθητα κοινωνικά ζητήματα, απονέμεται κατά πλειοψηφία στον Νίκο Χρυσό για το έργο του Καινούργια μέρα, εκδόσεις Καστανιώτη.

Η. Ως προς το Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα 2019 για τις εκδόσεις 2018, η Επιτροπή αποφάσισε κατά πλειοψηφία να μην απονεμηθεί.

Θ. Η Επιτροπή αποφάσισε ομοφώνως την απονομή τιμητικής διάκρισης στα περιοδικά Νησίδες και Συριανά Γράμματα.

Τα μέλη της επιτροπής:

Επιτροπή για τα ετήσια Βραβεία Λογοτεχνίας και το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων, το Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα, το Ειδικό Θεματικό Βραβείο και τα Βραβεία Δοκιμίου - Μαρτυρίας

Μαρία-Ελισάβετ (Μαριλίζα) Μητσού, Καθηγήτρια του Ινστιτούτου Βυζαντινών Σπουδών, Βυζαντινής Ιστορίας της Τέχνης και Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Μονάχου, Μέλος ΔΕΠ, Πρόεδρος

Μαρία (Μαίρη) Λεοντσίνη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Τμήματος Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία του Εθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Μέλος ΔΕΠ, Αντιπρόεδρος

Μιχαήλ Χρυσανθόπουλος, Καθηγητής Γενικής και Συγκριτικής Γραμματολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Μέλος ΔΕΠ

Κλαίρη Μιτσοτάκη, Συγγραφέας

Καλλιόπη (Κάλλια) Παπαδάκη, Συγγραφέας

Παυλίνα Παμπούδη, Συγγραφέας

Έλενα Χουζούρη, Κριτικός

Άννα Αφεντουλίδου, Κριτικός

Κώστας Καραβίδας, Κριτικός

Αλλαγή του Θεοχάρη Παπαδόπουλου μαζί με έναν πίνακα του René Magritte

Αλλαγή

του Θεοχάρη Παπαδόπουλου

μαζί με έναν πίνακα του René Magritte

Άφησες γένια,

άφησες μουστάκι,

έβαλες μαύρα γυαλιά,

άφησες μακριά μαλλιά.

Πάντα ήθελες ν’ αλλάξεις,

να φτιάξεις νέα ζωή.

Δύσκολα αλλάζει ο άνθρωπος,

λάθος προσπάθησες.

Άλλαξες πρόσωπο,

δεν άλλαξες ζωή.





Θεοχάρης Παπαδόπουλος

Ο Θεοχάρης Παπαδόπουλος γεννήθηκε στον Πειραιά το 1978. Γιος του ποιητή Αντώνη Θ. Παπαδόπουλου. Σπούδασε στη σχολή Οικονομίας και Διοίκησης του τμήματος Λογιστικής στο ΤΕΙ Χαλκίδας, και ζει στην Αθήνα. Ασχολείται με την ποίηση από τα παιδικά του χρόνια. Έχει πληθώρα δημοσιευμάτων σε λογοτεχνικά περιοδικά. Ποιήματά του έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, τα βουλγαρικά και τα πακιστανικά (ουρντού). Έχει λάβει μέρος σε διεθνή λογοτεχνικά συνέδρια. Έκανε την πρώτη του δημοσίευση το 1993, ενώ κυκλοφόρησε την πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο Τα παράταιρα το 1997. Είναι μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών και της Πανελλήνιας Ένωσης Λογοτεχνών. Είναι μέλος του Ομίλου για την Unesco Τεχνών Λόγου και Επιστημών Ελλάδας. Είναι μέλος της Φιλολογικής Στέγης Πειραιώς. Είναι ιδρυτικό μέλος του Νέου Πνευματικού Κύκλου Καλλιθέας. Γράφει κριτικές βιβλίων στο περιοδικό Vakxikon.gr, και παρουσιάζει βαλκανική ποίηση στο περιοδικό Αιολικά Γράμματα. Η τελευταία του ποιητική δουλειά εκδόθηκε από τον Μανδραγόρα (Ζηλεύω τα βράχια, 2018). Από τον Κέδρο εκδόθηκε η συλλογή διηγημάτων του «Είπαμε ψέματα πολλά», 2019.

Τρία ανέκδοτα ποιήματα του Νίκου Πουλινάκη μαζί με τρεις πίνακες του Mark Rothko

  Τρία ανέκδοτα ποιήματα 

του Νίκου Πουλινάκη 

μαζί με τρεις πίνακες του Mark Rothko                

Βηματισμός

Είμαι ένας καλοντυμένος

ολιγομίλητος βηματισμός

που εκπλήσσεται ακόμη

αφού δεν κατάφερε να μάθει

αν οξύνεται ή περισπάται.

Πρόθεση

Ανάθρεψα μια πρόθεση

αχάλαστου ονείρου

και μονομιάς λιγόστεψα.

Φουσκαλίτσα 

Κάθε φορά που μια λέξη

παιζογελά στην παλάμη μου

σαν τόση δα μικρή φουσκαλίτσα

τρέμω να μη μου σκάσει

και χάσει κάποιο μέλος της.

Και μου μείνει αγιάτρευτη.

Και περιέλθει σε δυσχερή θέση.



Αργυρούπολη, 28/5/2020

Νίκος Πουλινάκης

Ο Νίκος Πουλινάκης γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Εργάστηκε ως  τραπεζικός υπάλληλος. Κείμενα και ποιήματά του έχουν δημοσιευθεί σε περιοδικά και εφημερίδες. Από τις εκδόσεις ΑΩ κυκλοφορούν οι ποιητικές συλλογές του «Τράπεζα φιλάσθενης νοσταλγίας» και «Η εθελούσια ερυθρότητα των λέξεων».

                                             

    



                                                     



                             

                           

Γράμματα στη Χιονάτη μυθιστόρημα Ευγενία Φακίνου εκδόσεις Καστανιώτη η πρώτη δημοσίευση στο diastixo.gr

Γράμματα στη Χιονάτη

μυθιστόρημα

Ευγενία Φακίνου

εκδόσεις Καστανιώτη

η πρώτη δημοσίευση στο diastixo.gr
https://diastixo.gr/kritikes/ellinikipezografia/14314-grammata-xionati

Αν, όταν έπρεπε, είχαμε την ωριμότητα να ρωτήσουμε σωστά, αν μπορούσαμε να ξεπεράσουμε τους δεδομένους ρόλους που η συγγένεια καθορίζει, αν βλέπαμε τους γονείς μας με τη γυναικεία και την αντρική τους όψη και όχι με τον μητρικό και τον πατρικό ρόλο τους στη ζωή μας, αν παίρναμε τις απαντήσεις που ζητούσαμε, τότε ίσως να μην κυοφορούσαμε αναπάντητα ερωτήματα και η συμφιλίωση με τις ρίζες μας στις αληθινές τους, γήινες διαστάσεις, να ήταν δυνατή. Μια αλήθεια που συναντάμε στο καινούργιο μυθιστόρημα της Ευγενίας Φακίνου. Κι ας είναι κρυμμένη πίσω από ένα σκηνικό μυθοπλασίας που ακροβατεί ανάμεσα στην πραγματικότητα και στο όνειρο. Κι ας έχουμε μπροστά μας μία από τις πληρέστερες λογοτεχνικές φιγούρες που η γραφή της Φακίνου έφτιαξε – ξεχωριστή όσο η μακρινή Αστραδενή της ή ακόμη και η γυναίκα στη Μεγάλη Πράσινη, έργα που έρχονται στο μυαλό όσο διαβάζουμε τη Χιονάτη της και που η ίδια με έμμεσο τρόπο μνημονεύει. Νιώθουμε πως πρόκειται για το πιο αληθινό βιβλίο της, ανιχνεύουμε μέσα του τα πιο προσωπικά της αναγνωριστικά στοιχεία. Αυτό καθόλου δεν σημαίνει πως πρόκειται για αυτοβιογραφικά στοιχεία, φυσικά με την αίρεση πως κάθε τι που γράφουμε εμπεριέχει τον εαυτό μας είτε με φανερό τρόπο είτε με υποκρυπτόμενο (ηθελημένα ή ακούσια). Μυθοπλασία είναι και μάλιστα από τις καλύτερες· σε ό,τι αφορά τη συγγραφέα και τις δικές της γραφές, χωρίς αμφιβολία είναι το πιο ώριμο βιβλίο της και το πιο «δικό» της. 

Από την αρχή ξενίζει η παράξενη γυναικεία παρουσία που φθάνει φθινόπωρο σε απομακρυσμένο χωριό και ζητάει σπίτι να νοικιάσει. Με ξυρισμένο το κεφάλι και τα φρύδια, στα μαύρα ντυμένη. Έχασα τα μαλλιά και τα φρύδια μου… από στενοχώρια, θα δηλώσει στις ενοχλητικές ερωτήσεις των κατοίκων. Κι όμως η γυναίκα δεν είναι ξένη, δεν έρχεται πρώτη φορά στον τόπο αυτό, μόνο που πάνε πολλά χρόνια από τότε που είχε πρωτοέρθει, και τώρα είναι πολύ αλλαγμένη από το βάρος της ζωής για να την αναγνωρίσουν. Θα βρει ένα σπίτι εγκαταλελειμμένο, έξω από το χωριό για να κατοικήσει. Εκεί θα περιμένει το χιόνι. Σ’ αυτό το χωριό που όλοι το εγκαταλείπουν, καθώς οι κατολισθήσεις απειλούν να το αφανίσουν, αυτή επιλέγει να μείνει. Μια προαίσθηση για όσα θα ακολουθήσουν; Ίσως μια προμελετημένη κίνηση; Ο αναγνώστης αναρωτιέται και περιμένει. Δεν φαίνεται να ξεκαθαρίζει το τοπίο με το σακάτικο παιδί (που δεν είναι πια παιδί) που το θυμάται από παλιά. Ούτε με τη συνάντηση με τον Ποιητή που αποτραβηγμένος κι αυτός από τον κόσμο επέλεξε την ερημιά. Αλλά κυρίως ούτε με την παρωδία γάμου, στην οποία θα αναγκαστεί να παίξει ένα ρόλο – μοιάζει, λέει, με σκηνικό από ταινία του Εμίρ Κουστουρίτσα. Ακόμα και η συνάντηση στο «μοναστήρι»-κοινόβιο μετά από χρόνια, με τους γερασμένους πια ενοίκους του αποθαρρημένους από τη ζωή, μοιάζει ατελέσφορη Κι όμως, όλα αυτά τα βήματα οδηγούν στην κορύφωση του απρόσμενου. Μαζί με το χιόνι, που επιτέλους έρχεται και ζώνει το σπίτι, θα εμφανισθεί φερμένο από το πουθενά ένα κορίτσι. Βρώμικο, εξαντλημένο και βουβό. Θα το φροντίσει, θα το φιλοξενήσει, θα πασχίσει να επικοινωνήσει μαζί του, τέλος θα το ονομάσει:

«Εσύ», ενώ την έδειχνε με το χέρι, «εσύ, Χιονάτη. Χιο-νά-τη» συλλάβισε το όνομα που είχε εξαρχής σκεφτεί, όταν την είχε δει να κάθεται μέσα στο χιόνι. Χιονάτη λοιπόν, όχι επειδή είχε το λευκό δέρμα της ηρωίδας του παραμυθιού, αλλά επειδή την είχε φέρει το χιόνι.(σελ.138)

Η μεταμόρφωση της γυναίκας είναι εμφανής. Έχει κάποιον τώρα να νοιαστεί. Οι όποιες επιλογές της την έφεραν εδώ στην άκρη του κόσμου ή θα εξαφανιστούν ή θα περιμένουν. Εκτός κι αν δεν είναι παρά μια ακόμη επινοημένη εικόνα που η απελπισία της δημιούργησε, ένα κλαδάκι να πιαστεί. Πόσο, όμως, να αντέξει αυτό το ελάχιστο σώμα όλο το βάρος της; Το κορίτσι θα εξαφανιστεί από τη ζωή της έτσι ξαφνικά όπως ήρθε. Και τότε, θα της γράψει τα γράμματα, μήπως ξαναφανεί, να βρει ένα ίχνος από τη μαγική τους συνάντηση. 

Πόσο μπερδεύονται στις πίσω σελίδες της μνήμης, στο πιο βαθύ υπόστρωμα της συνείδησης, τα απόντα πλέον πρόσωπα – μια σύνθετη εικόνα, τοιχογραφία ζωής, που μέσα της χωρούν όλοι οι εκλιπόντες ακριβοί, μα και το παιδί που κάποτε υπήρξαμε. Κι αυτό χαμένο πλέον ας λογίζεται στο συνειδητό κομμάτι, το πιο λογικό της ώριμης ηλικίας. Ωστόσο, ακόμη παραμένει και διεκδικεί το μερίδιο ζωής που είχε· επιμένει να έρχεται, να ανακατεύει τις μνήμες, να ζητά την προσοχή μας, όταν το θεωρούμε αποξεχασμένο, να φεύγει πάλι, όταν νιώθει πως αρκετά έχουμε προχωρήσει. Μια συνεχής διαδρομή ζωής που πρέπει να διανυθεί (συνειδητά ή όχι). Όλα τα πρόσωπα έχουν το δικό τους κομμάτι μέσα σ’ αυτή την πορεία. Και οι ρόλοι ευσχήμως αλλάζουν. Η γυναίκα της ιστορίας κάνει προσπάθεια να μάθει στο κορίτσι να λέει τη λέξη που ξεκλειδώνει όλο τον εσωτερικό κόσμο: μαμά. Μόνο στο τέλος θα καταλάβει πως αυτή είναι που πρέπει να μάθει να τη λέει. Και είναι τότε που η Χιονάτη/παιδί γίνεται Χιονάτη/μαμά. 

Έρχεται στον νου η φωτογραφία του εξωφύλλου ενός παλαιότερου βιβλίου της (Έρως, Θέρος, Πόλεμος) με τη λευκοφορεμένη γυναίκα/μητέρα. Η άλλη Χιονάτη. Ή μήπως η ίδια, στην οποία η Φακίνου γράφει τα γράμματα; Με το καινούργιο της βιβλίο, ανοιχτό σε διαφορετικές αναγνώσεις, η Ευγενία Φακίνου, στην  πιο ώριμη συγγραφική της ώρα, μας προσκαλεί να πάρουμε το νήμα της ζωής μας από την αρχή, και όπου βγει. Εκείνη τουλάχιστον αυτό επιχειρεί με τη γραφή της.

(το μυθιστόρημα κυκλοφορεί στις 25 Μαΐου 2020)

Διώνη Δημητριάδου

Η Μήνα και άλλες ιστορίες Στάθης Ιντζές εκδόσεις Κίχλη η πρώτη δημοσίευση στο περιοδικό Fractal

Η Μήνα

και άλλες ιστορίες

Στάθης Ιντζές

εκδόσεις Κίχλη

 η πρώτη δημοσίευση στο περιοδικό Fractal

 https://www.fractalart.gr/i-mina-kai-alles-istories/

η φύση και το αφύσικο –τρεις αξιολογικές κρίσεις για τη Μήνα

Προσφιλής στους συγγραφείς η αντίστιξη ανάμεσα σε ό,τι θεωρείται φυσικό και σε ό,τι αυτονόητα προσλαμβάνεται ως αφύσικο – με δεδομένη την απόλυτη επιρροή του ενός προς το άλλο, ασαφών ωστόσο και των δύο στην ουσία. Θα μπορούσαμε μάλιστα να πούμε με βεβαιότητα πως στην ποίηση κυρίως το πεδίο είναι ευρύ προκειμένου το νόημα των στίχων να υπερβαίνει το χαμηλό τειχίο που φαινομενικά διαχωρίζει τους δύο τόπους. Στην πεζογραφία η αναγνωστική πρόσληψη εύκολα συνηθίζει στη μετακίνηση από τον ένα συγγραφικό τόπο στον άλλο· υπάρχει ο χρόνος (ειδικά στη μεγάλη αφήγηση) για να γίνει η απαραίτητη επεξεργασία του ασαφούς και η μετάλλαξή του σε στοιχείο της πλοκής αποδεκτό ακόμα και από τη λογική. Τι συμβαίνει, όμως, όταν η μεταπήδηση αυτή συντελείται μέσα σε λίγες λέξεις, όσες επιτρέπει η μικρή (ως ελάχιστη) φόρμα ενός μικροδιηγήματος; Αυτή ακριβώς είναι η περίπτωση της τελευταίας συγγραφικής δουλειάς του Στάθη Ιντζέ. Θα δώσω εδώ τους λόγους για τους οποίους η Μήνα ξεχωρίζει όχι μόνον ανάμεσα στα υπόλοιπα έργα του συγγραφέα αλλά και σ’ αυτά των ομοτέχνων του που αγαπούν το απαιτητικό αυτό είδος γραφής. Απαιτητικό, κυρίως γιατί ρισκάρει την αναγνωστική αποδοχή (ίσως και την κατ’ αρχήν προσοχή) με ελάχιστο υλικό στη διάθεσή του.

Οι δέκα ιστορίες του βιβλίου αξίζει να διαβαστούν διότι:

- Το αφύσικο εισβάλλει απροειδοποίητα στο ρεαλιστικό σκηνικό των ιστοριών, γεγονός που αποδεικνύει (πέρα από δεινότητα γραφής) ότι ο συγγραφέας μέσα στη συνείδησή του ενώνει με φυσιολογικό τρόπο τους δύο χώρους και με ευκολία περνά από τον ένα στον άλλο. Στην ουσία οι ιστορίες του μπορούν να διαβαστούν με δύο αναγνωστικές προσεγγίσεις: είτε ως φανταστικές που προσγειώνονται στη ρεαλιστική και αποδεκτή εικόνα του κόσμου (τόσο το χειρότερο για τη φαντασία), είτε ως πραγματικές εικόνες ζωής που ακροβατούν ευσχήμως με την αναίρεσή τους· αυτή η δεύτερη εκδοχή παρέχει τη γενναιόδωρη  υπόσχεση μιας ευρύτερης εικόνας του κόσμου, που όλα τα χωράει και όλα τα ερμηνεύει με τον μοναδικό τρόπο που εξηγούνται τα κατ’ ουσίαν ανεξήγητα. Ναι, στη λογοτεχνία αυτή είναι μια συνθήκη δουλεμένη μέσα στους αιώνες της γραφής, ικανή να απογειώνει κάθε φορά τις ιστορίες.

-  Η σκέψη κινητοποιείται διαβάζοντας τις ιστορίες του Ιντζέ για την αληθινή (άραγε σωστός ο όρος;) εικόνα του κόσμου μέσα στον οποίο προσαρμόζουμε την περιορισμένη σε κάθε περίσταση νοητική μας ικανότητα, οριοθετημένη από τις αρχές που εμείς οι ίδιοι ορίσαμε. Αν το μέγιστο ωφέλημα  που αποκομίζουμε από τη λογοτεχνία είναι η αμφιβολία, η αμφισβήτηση, η άρνηση (με αυτή τη σειρά), απέναντι σε όσα θεωρούνται δεδομένα και στερεοτυπικά, τότε  αυτές οι μικρές ιστορίες επιτρέπουν ένα αβίαστο άνοιγμα του τοπίου, ώστε να χωρέσει η όποια διαφοροποίηση της εικόνας, που μέσω των αισθήσεων προσλαμβάνουμε. Κι αυτό προκύπτει από μια γραφή που και η ίδια ακροβατεί ανάμεσα στον περιεκτικό λόγο της μικρής φόρμας και στον υπαινικτικό, μεταφορικό ποιητικό λόγο. Όσο ανοιχτό μπορεί να είναι ένα ποίημα στις πιθανές ερμηνείες του (θεωρητικά τόσες όσοι και οι αποδέκτες του), τόσο προσφέρονται οι ιστορίες εδώ για ενδιαφέρουσες προσλήψεις.

-  Τέλος, αξίζει αυτή η γραφή που προλογίζεται από τα λόγια του Casares: «Όσο ταπεινά κι αν είναι», είπε δείχνοντας το πτηνό, «πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι πετούν καλύτερα από εμάς». Όχι  μόνον γιατί δένει απρόσμενα ο λόγος δύο διαφορετικών εργατών της γραφής, αλλά κυρίως για την αιφνίδια αλλαγή του τοπίου: τι αξίζει να προσέχει κανείς από την πραγματικότητα γύρω του; Το πέταγμα ενός πουλιού ανάγεται αίφνης σε ιδιότητα αξιολογική πιο πάνω από την όποια οίηση ανωτερότητας του νοήμονος όντος. Η Μήνα της ιστορίας είναι ορατή μόνον από τους εκλεκτούς που περίεργα ελκύονται από την παραδοξότητα και πληρώνουν το τίμημα της σύντομης επαφής μαζί της. Τα σχέδια της Εύης Τσακνιά (και το έξοχο εξώφυλλο) δεν θα μπορούσαν να συνομιλούν πιο εύστοχα με το κείμενο. Αργά και σταθερά εισχωρώντας στις ιστορίες του βιβλίου αρχίζει να αλλάζει η οπτική σου. Πώς το έγραφε ο Ελύτης; Ώστε λοιπόν, αυτό που λέγαμε "ουρανό" δεν είναι /"αγάπη" δεν /"αιώνιο" δεν. Δεν υπακούουν τα πράγματα στα ονόματά τους. (Οδυσσέας Ελύτης, Ρήμα το σκοτεινόν, Τα ελεγεία της Οξώπετρας, Ίκαρος 1991). Αυτό το παντοδύναμο «δεν», που αρκεί για να αλλάξει τον τρόπο θέασης του κόσμου, έρχεται στον νου διαβάζοντας τις ιστορίες του βιβλίου. Δεν είναι καθόλου μικρό πράγμα να απομένει από την ανάγνωση ενός βιβλίου αυτό το «δεν» ή το «μήπως;». Ακόμα κι αν όλο αυτό συντελείται μέσα στο μαγικό λογοτεχνικό «ψεύδος».

Διώνη Δημητριάδου

Τρία ανέκδοτα ποιήματα του Νίκου Πουλινάκη μαζί με τρεις φωτογραφίες της Juliana Manara

                            

Τρία ανέκδοτα ποιήματα 

του Νίκου Πουλινάκη

μαζί με τρεις φωτογραφίες της Juliana Manara

Σύννεφα

Σκολάζουν   βλεφαριδωτά   σύννεφα.

Και  τώρα  ποιος  καλοπρόθυμα

θα  ποτίζει  τα  ξεγυμνωμένα  ερωτήματα

ώριμου  ενήλικα  ουρανού

μην  τύχει  και  αφυδατωθούν

και  πέσουν  από  ψηλά

και  συντριφθούν.

Αντήλιο

Άχου, ξεχάστηκα

και  έβαλα  αντήλιο

κατευόδια  που  με  ξεριζώνουν.

Φρεσκοκομμένος  ήλιος

Ένας  φρεσκοκομμένος  ήλιος

αναστολέας  φλεγμονής

στον  μεγεθυντικό  φακό

πεντακισχιλίων.

Νίκος   Αντ.  Πουλινάκης

21/5/2020 

Ο Νίκος Πουλινάκης γεννήθηκε  και μεγάλωσε  στην Αθήνα. Εργάστηκε ως τραπεζικός υπάλληλος. Κείμενα και ποιήματά του  έχουν δημοσιευθεί σε περιοδικά και εφημερίδες. Από τις εκδόσεις ΑΩ κυκλοφορούν οι ποιητικές συλλογές του «Τράπεζα φιλάσθενης νοσταλγίας» και «Η εθελούσια ερυθρότητα των λέξεων».

Ανεργία του Γρηγόρη Σακαλή μαζί με μία φωτογραφία του Άγγελου Μπαράι

Ανεργία


του Γρηγόρη Σακαλή

μαζί με μία φωτογραφία του Άγγελου Μπαράι

Τυπικός

πάντα στην ώρα του

στο ωράριο της φάμπρικας

πήγαινε δέκα λεπτά νωρίτερα

κι έφευγε δέκα λεπτά αργότερα

από την άφιξη και την αναχώρηση

εργατικός, αποδοτικός

είχαν να λένε γι’ αυτόν

οι προϊστάμενοι του

κι αυτός καμάρωνε

μα ήρθαν δίσεκτοι καιροί

η κρίση τους χτύπησε άγρια

το εργοστάσιο έκλεισε

κι έτσι βρέθηκε άνεργος

έγινε ένα με τους ομοίους του

τους εργάτες

κατάλαβε τη θέση του

και πού ανήκε

άρχισε να παλεύει

ν’ αγωνίζεται μ’ αυτούς

ήταν πενήντα χρόνων

και πού να βρεις δουλειά

σ’ αυτή την ηλικία.


Γρηγόρης Σακαλής

Ο Γρηγόρης Σακαλής γεννήθηκε και ζει στο Στενήμαχο Νάουσας. Σπούδασε Νομικά στο ΑΠΘ. Έχει εκδώσει τις συλλογές «Κίβδηλος Καιρός» και «Θαμμένος στην Άμμο», από τις εκδόσεις Πλανόδιον, τη συλλογή «Πορεία στη γύμνια», Bookstars και τις συλλογές «Κυτίο κρυφών ονείρων» και «Άχρονη μετάβαση» από τις εκδόσεις Ενδυμίων. Έχει συμμετάσχει σε ανθολογία των εκδόσεων Ενδυμίων το 2012. Η συλλογή διηγημάτων «Ιστορίες ενός παραμυθά» κυκλοφορεί σε μορφή e-book από την Easywriter.gr. Συνεργάζεται με λογοτεχνικά περιοδικά, έντυπα και ηλεκτρονικά.

Βραχείες λίστες για τα Κρατικά Βραβεία Λογοτεχνίας 2019 ( εκδόσεις 2018)

ΒΡΑΧΕΙΕΣ ΛΙΣΤΕΣ

ΓΙΑ ΤΑ ΚΡΑΤΙΚΑ ΒΡΑΒΕΙΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ 2019 

(εκδόσεις 2018)

Υποψήφιοι για το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος

(κατά αλφαβητική σειρά)

1. Μαρία Γαβαλά, Κόκκινος Σταυρός, εκδόσεις Πόλις

2. Κώστας Κατσουλάρης, Στο στήθος μέσα χάλκινη καρδιά, εκδόσεις Μεταίχμιο

3. Έλενα Μαρούτσου (Δεύτερη φωνή: Ούρσουλα Φωσκόλου) Δύο, εκδόσεις Κίχλη

4. Αλέξης Πανσέληνος, Ελαφρά ελληνικά τραγούδια, εκδόσεις Μεταίχμιο

5. Γιάννης Παπαγιάννης, Ο άνδρας που γεννήθηκε με τον Ελευθέριο Βενιζέλο, εκδόσεις Διάπλαση

6. Γιώργος Παπαδάκης, Ο ταχυδρόμος, εκδόσεις Βιβλιοπωλείον της Εστίας

7. Βασιλική Πέτσα, Το δέντρο της υπακοής, εκδόσεις Πόλις

8. Γιώργος Συμπάρδης, Αδέλφια, εκδόσεις Μεταίχμιο

Υποψήφιοι για το Κρατικό Βραβείο Διηγήματος-Νουβέλας

1. Ρούλα Γεωργακοπούλου, Δέντρα, πολλά δέντρα, εκδόσεις Πόλις

2. Δημήτρης Κανελλόπουλος, Ο θάνατος του αστρίτη και άλλες ιστορίες, εκδόσεις Κίχλη

3. Δήμητρα Κολλιάκου, Αλφαβητάρι εντόμων, εκδόσεις Πατάκη

4. Σοφία Μπραϊμάκου, Ματάμπρε: Ιστορίες που σκοτώνουν την πείνα, εκδόσεις Νεφέλη

5. Μαριαλένα Σεμιτέκολου, Οι Κυριακές το καλοκαίρι, εκδόσεις Ίκαρος

6. Μαρία Στασινοπούλου, Χαμηλή βλάστηση. Θάμνοι, πόες και μπονσάι, εκδόσεις Κίχλη

7. Ελένη Στελλάτου, Το κόκκινο και το άσπρο, εκδόσεις Πόλις

Υποψήφιοι για το Κρατικό Βραβείο Ποίησης

1. Δημήτρης Αθηνάκης, Φτηνό κρεβάτι, εκδόσεις Πόλις

2. Χάρης Βλαβιανός, Αυτοπροσωπογραφία του λευκού, εκδόσεις Πατάκη

3. Γιώργος Χ. Θεοχάρης, Πλησμονή οστών, εκδόσεις Μελάνι

4. Κλεοπάτρα Λυμπέρη, Το μηδέν σε φωλιά, εκδόσεις Γαβριηλίδης

5. Αντωνία Μποτονάκη, Τέρμα Θεού, εκδόσεις Γαβριηλίδης

6. Όλγα Παπακώστα, Μεταμορφώ(θ)εις, εκδόσεις Πατάκη

7. Νίκος Σταυρόπουλος, Έβδομος όροφος, εκδόσεις Το Ροδακιό

8. Κυριάκος Συφιλτζόγλου, Δραμάιλο, εκδόσεις Αντίποδες

ΒΡΑΧΕΙΕΣ ΛΙΣΤΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΚΡΑΤΙΚΑ ΒΡΑΒΕΙΑ ΔΟΚΙΜΙΟΥ-ΜΑΡΤΥΡΙΑΣ 2019 (εκδόσεις 2018)

Υποψήφιοι για το Κρατικό Βραβείο Δοκιμίου-Κριτικής

1. Γιάννης Κόκκωνας, Έγρεο, Φίλα Μάτερ. Προσωποποιήσεις της Ελλάδας στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, εκδόσεις Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης

2. Δημήτρης Παπανικολάου, Κάτι τρέχει με την οικογένεια. Έθνος, πόθος και συγγένεια την εποχή της κρίσης, εκδόσεις Πατάκη

3. Αλεξάνδρα Σαμουήλ, «Πάντα αριθμώ διέταξας». Αναλογία, αριθμολογία και ποίηση, εκδόσεις Μελάνι

4. Νικήτας Σινιόσογλου, Μαύρες διαθήκες. Δοκίμιο για τα όρια της ημερολογιακής γραφής, εκδόσεις Κίχλη

5. Μαρία Στεφανοπούλου, Ήμασταν τέσσερις. Τσβετάγιεβα, Παστερνάκ, Μαντελστάμ, Αχμάτοβα. Δοκίμιο για τη φιλοσοφία του πόνου, εκδόσεις Το Ροδακιό

6. Βαγγέλης Χατζηβασιλείου, Η κίνηση του εκκρεμούς. Άτομο και κοινωνία στη νεότερη ελληνική πεζογραφία: 1974-2017, εκδόσεις Πόλις

7. Θόδωρος Χατζηπανταζής, «Ρωμαίικος Συβολισμός». Διασταύρωση εγχώριας λαϊκής παράδοσης και ευρωπαϊκής πρωτοπορίας στο νεοελληνικό θέατρο ή Θέατρο και εθνική ταυτότητα στην Ελλάδα, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης

Υποψήφιοι για το Κρατικό Βραβείο Μαρτυρίας-Bιογραφίας-Χρονικού-Ταξιδιωτικής Λογοτεχνίας

1. Μιχάλης Γελασάκης, Νίκος Καββαδίας: Ο αρμενιστής ποιητής, εκδόσεις Άγρα

2. Σταύρος Ζουμπουλάκης, Στ’ αμπέλια, εκδόσεις Πόλις

3. Μαρία Καραγιάννη, Μ.Ζ. Κοπιδάκης, Ελευθέριος Βενιζέλος και Μαρία Ελευθερίου: Η αλληλογραφία (1889-1890), εκδόσεις Καστανιώτη

4. Θωμάς Μαλούτας, Οδοιπορικό σε πέντε αμερικανικές πόλεις. Πόλη του Μεξικού, Σάο Πάολο, Ρίο ντε Τζανέιρο, Σαντιάγο, Χιούστον, εκδόσεις Νήσος

5. Γιώργος Μενεξής, Αναμνήσεις ενός ναυτεργάτη, εκδόσεις Περίπλους

6. Λέων Ναρ, Ξανά στη Σαλονίκη. Η μετέωρη επιστροφή των Ελλήνων Εβραίων στον γενέθλιο τόπο (1945-1946), εκδόσεις Πόλις

7. Δημήτρης Ψαρράς, Ο αρχηγός. Το αίνιγμα του Ν. Μιχαλολιάκου, εκδόσεις Πόλις

Η σύνθεση της αρμόδιας Επιτροπής Κρατικών Λογοτεχνικών Βραβείων έχει ως εξής:

1. Μαρία-Ελισάβετ (Μαριλίζα) Μητσού, Καθηγήτρια του Ινστιτούτου Βυζαντινών Σπουδών, Βυζαντινής Ιστορίας της Τέχνης και Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Μονάχου, Μέλος ΔΕΠ, Πρόεδρος

2. Μαρία (Μαίρη) Λεοντσίνη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Τμήματος Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία του Εθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Μέλος ΔΕΠ, Αντιπρόεδρος

3. Μιχαήλ Χρυσανθόπουλος, Καθηγητής Γενικής και Συγκριτικής Γραμματολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Μέλος ΔΕΠ

4. Κλαίρη Μιτσοτάκη, Συγγραφέας

5. Καλλιόπη (Κάλλια) Παπαδάκη, Συγγραφέας

6. Παυλίνα Παμπούδη, Συγγραφέας

7. Έλενα Χουζούρη, Κριτικός

8. Άννα Αφεντουλίδου, Κριτικός

9. Κώστας Καραβίδας, Κριτικός

Ηγησώ ποίημα του Τάσου Σ. Μάντζιου

Ηγησώ

ποίημα του Τάσου Σ. Μάντζιου

Είμαι η Ηγησώ,

κόρη Αθηναία.

Ανάγλυφη τώρα μορφή

σε επιτύμβια στήλη.

Κορίτσι ήμουν,

δεν πρόλαβα να γευτώ τον έρωτα.

Κορίτσι

και τη ζωή δεν χόρτασα.

Σπουδαίος τεχνίτης σκάλισε τη μορφή μου

σε μάρμαρο λευκό.

(Θα κόστισε μια ολόκληρη περιουσία).

Λαμπρή επιτύμβια στήλη

ματαιότητας.

Η Ηγησώ είμαι.

Δεν ήμουν η ομορφότερη.

Κι άλλα πολλά κορίτσια έφυγαν νωρίς.

Κορίτσια σαν τα κρύα τα νερά,

μα η δική μου η μορφή

έμεινε στους αιώνες.

Δεν ήμουν η ομορφότερη.

Ήτανε πλούσιοι οι γονείς μου.

Τάσος Σ. Μάντζιος

Στην εικόνα η επιτύμβια στήλη της Ηγησούς από πεντελικό μάρμαρο, 5ος αιώνας π.Χ.  Κλασσική περίοδος, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Στη θέση του πρωτοτύπου στο νεκροταφείο του Κεραμικού αντίγραφο.

Ο Τάσος Σ. Μάντζιος, γεννήθηκε στην Πλακωτή Θεσπρωτίας. Είναι εκπαιδευτικός και διδάσκει στο 7ο Γυμνάσιο Γλυφάδας. Η πρώτη του ποιητική συλλογή είναι «Τα Οξέα του Ποιήματος», Έλευσις και Υδράνη, 2018. Συμμετείχε στη δίγλωσση ανθολογία Treasures of the sand – Θησαυροί της άμμου, ΑΩ εκδόσεις 2019.