Κινούμενος λαβύρινθος Χρήστος Κιτσίδης ΑΩ εκδόσεις η πρώτη δημοσίευση στο περιοδικό Fractal στη στήλη ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ ΜΕ 500+ ΛΕΞΕΙΣ

 

Κινούμενος λαβύρινθος

Χρήστος Κιτσίδης

 ΑΩ εκδόσεις

η πρώτη δημοσίευση στο περιοδικό Fractal

στη στήλη ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ ΜΕ 500+ ΛΕΞΕΙΣ

ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ ΜΕ 500+ ΛΕΞΕΙΣ | Κινούμενος λαβύρινθος • Fractal

 

 

 

Μια πιθανή έξοδος από τον λαβύρινθο

 

Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα θέματα γύρω από τη γραφή, που αποτελεί αντικείμενο συζήτησης μέσα σε όλες τις εποχές, είναι αν μπορούμε να προσδιορίσουμε κοινά στοιχεία σε μορφή και θεματική σε λογοτέχνες, αν μπορούμε, δηλαδή, να ορίσουμε τη γενιά τους, στη βάση κάποιων έστω ελάχιστων, πλην καθοριστικών, χαρακτηριστικών. Τι καινούργιο, τι διαφορετικό θα λέγαμε πως έχει να προσφέρει στο ποιητικό τοπίο η νέα γενιά ποιητών; Σε ποια γόνιμη αλληλεπίδραση βρίσκεται με την εποχή της, τι αντιλαμβάνεται από αυτήν, σε τι την αντικρούει, σε τι την ακολουθεί; Διαβάζοντας την πρώτη συγγραφική απόπειρα ενός νέου ποιητή, εντόπισα στοιχεία που καταδεικνύουν την οπτική του στη γύρω του πραγματικότητα.

  Ήδη από μια θέση του, που λειτουργεί ως προμετωπίδα στη συλλογή του, κρατώ τις «καλοστημένες ψευδαισθήσεις». Σαν να τοποθετείται απέναντι στην εποχή του, να αποκαλύπτει ένα στημένο «παιχνίδι», να θέλει να μιλήσει γι’ αυτό. Είναι, φυσικά, ίδιον μιας νεανικής αντιμετώπισης των κοινωνικών πραγμάτων, ωστόσο, περιμένω να δω αν θα εκμεταλλευτεί δημιουργικά αυτή τη διαπίστωση, αν θα κομίσει μια νέα θέα σ’ αυτό την  κοινωνική «κατασκευή».

  Η έννοια του λαβύρινθου, που τιτλοφορεί και τη συλλογή, συνδυάζεται στο πρώτο πεζόμορφο ποίημα με την έννοια του χάους, αλλά και της αναγκαίας τάξης. Η εικόνα μοιάζει με αναζήτηση μιας διεξόδου, σε έναν νοητό λαβύρινθο, και μάλιστα με το έδαφος εν είδει κινούμενης άμμου.

  Από το σημείο αυτό και πέρα, εκκινεί η ποίηση αυτή καθεαυτή. Στην ουσία ένα ταξίδι με υπαρξιακά ερωτήματα, με τα υποκείμενα να διαφοροποιούνται, τα πρόσωπα να εναλλάσσονται από το δεύτερο της απεύθυνσης σε ομοφρονούντες ή της ενατένισης προσώπου στον καθρέφτη, σ’ αυτό της τριτοπρόσωπης παρατήρησης του εαυτού πάλι. Δεν λείπει, ωστόσο, και η συναρίθμηση στο σύνολο με τη χρήση του «εμείς» να ανοίγει τον εσωτερικό κλοιό.

  Το γνώριμο  στέκεται προκλητικά απέναντι στο άγνωστο, επιχειρεί να διατηρηθεί, κι όμως το κυνήγι του καινούργιου πάντα ανοιχτό.  Το σκοτάδι προκαλεί το φως, θέλοντας να το καταπιεί, το ήδη δομημένο σύστημα θέλει να στερεωθεί ακόμη περισσότερο και προκαλεί σε μια ίσως άνιση μάχη τη θέα σε ένα άλλο σκηνικό, το ανάχωμα μοιάζει να αντιστέκεται στη διαρκή ροή. Ποιος θα βγει νικητής;

  Η ποιητική παρατήρηση εναργής κυκλοφορεί τη νύχτα, αποτυπώνει σκηνές και ανθρώπους, η αναζήτηση, όμως, σκοντάφτει στη ρουτίνα και την τυποποίηση, στη συμβατικότητα.

  Μια ποίηση αντιθέσεων, ένας ποιητής που αναζητά την αλήθεια τη δική του και των πραγμάτων, κι όταν δεν τη βρίσκει αθώα, όπως θα την ήθελε,  γράφει στίχους,  που θα ταίριαζαν σε ρυθμούς ροκ ή τζαζ, όπως ένας κεραυνός που έπεσε στο φεγγάρι. Ο Χρήστος Κιτσίδης γράφει ποίηση που ακροβατεί ανάμεσα στη σκληρότητα μια εποχής που απειλεί να τον αναιρέσει ως υπόσταση και σε μια διάθεση ανατροπής της. Αρχικά θα πω μέσω της ποίησης, που κι αυτό δεν είναι λίγο. Ένας ενθουσιασμός που  διώχνει τον φόβο, ένα γνήσιο πάθος για ζωή που οφείλει να έχει μέσα του αγριότητα, γιατί αντιπαλεύει πιο άγρια πράγματα, όπως η αδιαφορία, η συνήθεια, η παθητικότητα, η στασιμότητα, ο εθισμός στις συμβάσεις. Μας δείχνει τη θέα από το μπαλκόνι του στο εξαιρετικό τελευταίο ποιητικό κομμάτι (πεζόμορφο κι αυτό), όπου ανακαλύπτει τις άπειρες διαβαθμίσεις ανάμεσα στο χάος και την τάξη, επιλέγει τον παλμό της ζωής, ρισκάρει στο θαύμα μιας ανατροπής, απέναντι στα αδιέξοδα φτύνει λύσεις και τις βαφτίζει ποιήματα. 

 

[…]

 

Γράφω για να αναπνέω σε έναν πλανήτη που καίγεται.

Για να βρω κι άλλους να μου δείξουν πώς γίνεται.

 

Πώς θα φτιάξουμε έναν κόσμο που τον έχουμε ανάγκη,

Μα έχουμε ξεχάσει πώς λέγεται.

 

Εν κατακλείδι, ο Κιτσίδης ψάχνει την εποχή του, και μάλιστα με ωριμότητα που δεν συνάδει με την ηλικία του, αντιμετωπίζει την ποίηση ως μια πολύ σοβαρή υπόθεση, αφού την επιλέγει για να σταθεί απέναντι σε μια πραγματικότητα που επιθυμεί να αλλάξει, τουλάχιστον ως προς την  προσωπική του θέση μέσα σ’ αυτήν. Δεν ξέρω αν αποτελεί αντιπροσωπευτικό παράδειγμα της γενιάς του – πολύ θα το ήθελα όμως. Η απλότητα της έκφρασης και η λειτουργική χρήση της γλώσσας, με σημασία στην κάθε λέξη, προμηνύουν μια ανάλογη συνέχεια, που ακόμη κι αν θα συνιστά μια εξαίρεση σε έναν σκληρό και ανέλπιδο κανόνα, θα σημαίνει κάτι ξεχωριστό για το ποιητικό πεδίο.

 

 Διώνη Δημητριάδου