Ανθολογώντας από την ποιητική συλλογή «Μεταπλάσματα» της Μαργαρίτας Παπαγεωργίου εκδόσεις Σαιξπηρικόν επιλογή- επιμέλεια-σχολιασμός: Διώνη Δημητριάδου μαζί με έξι φωτογραφίες του Miroslav Hak

Ανθολογώντας

από την ποιητική συλλογή

«Μεταπλάσματα»

της Μαργαρίτας Παπαγεωργίου

εκδόσεις Σαιξπηρικόν

επιλογή- επιμέλεια-σχολιασμός: Διώνη Δημητριάδου

μαζί με έξι φωτογραφίες του Miroslav Hak

Η ποίηση της Μαργαρίτας Παπαγεωργίου έχει στιβαρό «σώμα», μοιάζει να γνωρίζει επακριβώς τον στόχο της, και αυτονόητα αναζητά τον συνοδοιπόρο της σε όσα εύστοχα ανακαλύπτει να υποφώσκουν αδιόρατα για τους πολλούς αλλά και σε όσα οραματίζεται σε έναν κόσμο καλύτερο. Η  πολύ προσεγμένη γλώσσα που χρησιμοποιεί αναδεικνύει τον λεκτικό θησαυρό που θα μπορούσε να γίνει όχημα για τη συνειδητοποίηση του ζοφερού κόσμου, στον οποίο βρισκόμαστε, να γίνει όπλο κατά του σκοτεινού μέλλοντος, που διαγράφεται με όλα τα σημάδια του ήδη φανερά για όποιον έχει εναργή τη σκέψη του και ανοιχτά τα μάτια του. Η Μαργαρίτα μιλά με υπαινιγμούς, για να δηλώσει πολύ περισσότερα από όσα μια λέξη μόνη κουβαλάει μέσα της, χρησιμοποιεί σύμβολα, εκεί που απαιτείται μια συνολικότερη εκτίμηση των πραγμάτων, και τότε που οι απλές κυριολεξίες είναι ίσως αδύναμες να ενσωματώσουν το πλήρες νόημα της πραγματικότητας, εκεί έρχεται η μεταφορικότητα του ποιητικού λόγου για να λειτουργήσει αποτελεσματικά. Μια ενδιαφέρουσα ποιητική παρουσία με κύριο χαρακτηριστικό της τη δύναμη της φωνής της και το εύρος της αναζήτησής της.

(σχολιασμός: Διώνη Δημητριάδου)

Κυκλογράφημα

Ας εστιάσουμε στο υπαρκτό

Σαρκώδη χείλη

Ουροβόρων εαυτών

Κατά τον ενιαυτόν

Κυματοειδούς συναρτήσεως

Η απόδειξις

Κρίσιμος απόφασις

Θεωρήματος επιλογή

Οπισθοδρόμησις

ή πρόοδος;

Καρκινοβατούμε

εις αυτάρεσκον αυνανισμόν

κι ο ήλιος κυκλοδίωκτος

Κυάνωσις

Ανάγκη είναι, λέει

Να πλάσω νέες λέξεις

Να εφεύρω τη νέα γραμματική

Το συντακτικό των ονείρων

Να διδάξω στο σχολείο σήμερα

Για να ανακαλύψω την τάξη του αύριο.

Ξέρεις, αν δεν αφήσουμε στα φράγματα

Τις πύλες ανοιχτές

Να πλεύσουμε ξυπόλητοι

Στις αστραπές απ' τον ουρανό

Τα νερά θα έχουν το χρώμα της τέφρας

Οι αφροί την οσμή της ματαίωσης

Όσο τα χείλη σκάβει το αλάτι

Όσο το στομάχι διαψεύδει το φαρμάκι

Όσο τη γλώσσα φιμώνει το βαμβάκι.

Βλέπεις, το αλλάττω δεν απέχει πολύ από το αρμόττω

Όταν και των δυο η τετραγωνική ρίζα

Είναι το ερωτικό τους άρθρο

Όπως πάντα όμως

Η επιθυμία σκοτίζει το βλέμμα της αγάπης.

Ρευστές αποκαλύψεις

Η σάρκα των πραγμάτων

αλλάζει σαν τα τρελά νερά

σε φάσεις της παλίρροιας

πλήμμη και ρηχία

σε επιφάνειες σε επιφάνειες εντός

σαν εκείνο το όνειρο που

πάντα σε ξυπνά ακριβώς στη στιγμή που

έχεις τα δόντια στο λαιμό της

και ξαφνικά ανακαλύπτεις

(με απορία και θαυμασμό

θαυμάζεις κι απορείς)

πόσο το αίμα σου είναι αλμυρό

Είναι γιατί μετά απ' αυτό

σε αγάπησα

που σου μιλάω και σε

τραγουδάω κάθε νύχτα

για εκείνες τις γαλάζιες στιγμές

που νομίζουμε πως

χορεύουμε πάνω στα ίδια κύματα

μιας θάλασσας π' αλλάζει

χρώματα ξανά και ξανά

καθώς νέοι θεοί απ' την αρχή

δαγκώνουμε μαζί υγρή σοκολάτα

Μεταγλωττίστε τις ακτές

Μεταγλωττίστε τις ακτές

και τα λιμάνια και τα αστέρια

είπε,

για έναν γενναίο καινούριο κόσμο

για να  χαράξει ένας νέος ήλιος πάνω

απ’ τα περιφραγμένα χωράφια της γης

Διαψεύστηκαν τα υποκείμενα μεταμφιεσμένα σε

αντικείμενα

γι’ αυτό και παραφέρθηκε η κρίση μας

και μοιραία διέφυγε στην αθώα ενοχή μας

ότι η αυγή χρύσιζε υποδόρια πάνω σε ξυρισμένα κεφάλια

και η σελήνη μισή στην καταβύθισή της στο υπόγειο μετρό

ξεχείλιζε αίμα πορφυρό

Βλέπεις, κανείς δεν είχε υπολογίσει με μέτρα και σταθμά

και τα μελάνια που ’χυναν οι σουπιές

στο πέρασμα τους στο Αιγαίο.

Η πρόταση στη γλώσσα ήταν διαρκής και αμετάκλητη.

Momentum στην κόψη του κύματος

Να βαδίζεις με τις πανσελήνους

είναι κάτι μαγικό – άλλωστε εμείς

είχαμε πάντα τη θάλασσα στις φλέβες μας

-κυκλώνας σαρώνει το κατάστρωμα-

Μα πώς να ονομάσεις τους οιωνούς

σε μια γλώσσα επέκεινα της γλώσσας

σε μια γλώσσα πάνω στα κύματα;

Απ’ όλων των ειδών τα κύματα

χρόνια οι αεροναυπηγοί παλεύουν

τα υδάτινα πώς να μοντελοποιήσουν

αλλά διαρκώς προς κύμα λακτίζειν

Χάρτινοι ιδαλγοί του νόστου

στην παραφορά -ή στην εκφορά-

έχουμε την ψευδαίσθηση

ότι αγγίζουμε το φεγγάρι

Είναι νύχτες που πέρα βαθιά στο πέλαγος

-σε ολικές εκλείψεις συνήθως παρατηρείται-

η περιφορά γίνεται λιτανεία επαναστατών

όπου το κενό κυκλώνει ο ήχος

ενός έψιλον στο μάτι του άλφα

Μαργαρίτα Παπαγεωργίου, Μεταπλάσματα, εκδόσεις Σαιξπηρικόν

Η Μαργαρίτα Παπαγεωργίου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1964. Κατάγεται από τη Λίμνη Ευβοίας. Είναι πτυχιούχος της Φιλοσοφικής Σχολής Αθηνών. Από το 1986 διδάσκει ως φιλόλογος σε γυμνάσια και λύκεια, πρώτα στην Αθήνα και αργότερα στη Χαλκίδα, όπου και μένει μόνιμα τα τελευταία είκοσι χρόνια. Έχει ασχοληθεί με πολλών ειδών δημιουργικές δραστηριότητες στα σχολεία της -και όχι μόνο- σχετικά με το βιβλίο, τη λογοτεχνία το θέατρο και την εκπαίδευση.

Το πρώτο της βιβλίο "Αλίπλοος Ουρανός" (εκδόσεις Γαβριηλίδη), συλλογή ποιημάτων, κυκλοφόρησε το 2015. Καταπιάνεται με μεταφράσεις αγγλόφωνης ποίησης, όπως ποιήματα του σύγχρονου αμερικάνου ποιητή Νταν Αλμπεργκότι (α΄ φορά στα ελληνικά), Τζιμ Μόρισον, Κάθριν Τάιναν, Χένρυ Τζάκσον Βαν Ντάικ. Πρωτότυπα ποιήματά της, μεταφράσεις και κριτικές της, έχουν δημοσιευτεί σε λογοτεχνικά περιοδικά και ιστολόγια (frear, staxtes, thraca, y.youropia, bibliotheque και άλλα).

επιλογή- επιμέλεια-σχολιασμός: Διώνη Δημητριάδου