Darling Φρέντερικ Ράφαελ μετάφραση: Πηνελόπη Ζαλώνη εκδόσεις Βακχικόν η πρώτη δημοσίευση στην Bookpress

Darling

Φρέντερικ Ράφαελ

μετάφραση: Πηνελόπη Ζαλώνη

εκδόσεις Βακχικόν

η πρώτη δημοσίευση στην Bookpress

https://www.bookpress.gr/kritikes/xeni-pezografia/raphael-frederick-bakchikon-darling-dimitriadou

ένα ταξίδι στο ανικανοποίητο  

Μακρινό το 1965, όταν παιζόταν στις οθόνες η κινηματογραφική εκδοχή (κατά Σλέσιντζερ) του βιβλίου του Φρέντερικ Ράφαελ. Ήταν η εποχή, στα μέσα της ταραγμένης δεκαετίας του ’60, που συνηγορούσε για την αποδοχή της προκλητικής ταινίας, ήταν και η ομοιότητα των χαρακτήρων με όσα βλέπαμε γύρω μας, ακόμη και στην ελληνική εκδοχή τους, που απείχε κάπως από τους ξέφρενους ρυθμούς της λονδρέζικης κοινωνίας, ωστόσο φιλότιμα ακολουθούσε τα ίχνη της στις μουσικές προτιμήσεις, στη μόδα, κυρίως στην εναλλακτική μορφή των διαπροσωπικών σχέσεων. Η κοινωνία ολόκληρη άλλαζε. Φυσικά η λογοτεχνία ήταν έτοιμη να αποδώσει μυθοπλαστικά τις αλλαγές και ο κινηματογράφος να μεταφέρει την πλοκή στις οθόνες. 

Η σεξουαλική επανάσταση ως κοινωνικό κίνημα ήρθε να αναθεωρήσει την παραδοσιακή οπτική σχετικά με τη σεξουαλικότητα και τις διαπροσωπικές σχέσεις σε όλο τον δυτικό κόσμο με εκκίνηση τη δεκαετία του ’60: αποδοχή του σεξ έξω από τις παραδοσιακές ετεροφυλοφιλικές, μονογαμικές σχέσεις,  διευρυμένη αποδοχή της αντισύλληψης και των αμβλώσεων, ανοχή για το προγαμιαίο σεξ. Όπως όλα τα κοινωνικά απελευθερωτικά κινήματα, έδωσε το έναυσμα για νομικά πλαίσια που κατοχύρωσαν (όπου ήταν δυνατόν) τις δύσκολα κατακτημένες ελευθερίες – πάντα η διεκδίκηση της ατομικής αποδέσμευσης από τα στερεότυπα (με κυρίαρχο βήμα την υπέρβαση της σεξουαλικής καταπίεσης) προηγείται στη μετάλλαξη των κοινωνικών μοντέλων σε νέα ριζοσπαστική μορφή. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο μέσα γράφει ο Ράφαελ το μυθιστόρημά του. Και ακριβώς γιατί εκφράζει το πιο προχωρημένο σε αντιλήψεις κοινωνικό σώμα, αγαπιέται από την αρχή. 

Η ηρωίδα, η Νταϊάνα Σκοτ, πανέμορφη, απελευθερωμένη από ταμπού, έτοιμη να δοκιμάσει οτιδήποτε θα την απομακρύνει από την ανία, τον εγκλωβισμό της σε μια βαρετή επανάληψη, ακόμη κι αν αυτή μορφοποιείται σε μια ερωτική σχέση πολύ έντονη από το ξεκίνημά της. Αδίστακτη στις επιδιώξεις της (εργάζεται ως μοντέλο) αλλά και ανοιχτή σε όποια νέα ερωτική σχέση μπορεί να της δώσει όχι μόνο μια καινούργια ηδονή αλλά και (γιατί όχι;) νέο ορίζοντα επαγγελματικά κερδοφόρο. Θα ερωτευτεί τον δημοσιογράφο Ρόμπερτ Γκολντ αλλά θα τον απατήσει με άλλους, παρά την απόλυτη αφοσίωση που αυτός θα της δώσει. Θα γνωρίσει τον πλέιμποϊ Μάιλς Μπραντ, θα παντρευτεί τον πρίγκιπα Σεζάρε, θα επιστρέψει πάλι στον Ρόμπερτ· είναι όμως και αυτός έτοιμος να τη δεχθεί πίσω; Και τότε, τι θα μπορέσει πάλι να της προσφέρει τη στοιχειώδη έστω χαρά και γαλήνη; Ένα ταξίδι προς το ανικανοποίητο διαρκώς. Αυτός ο χαρακτηρισμός θα ταίριαζε στη ζωή της. 

Οι εκδόσεις Βακχικόν φέρνουν στο προσκήνιο το εμβληματικό αυτό μυθιστόρημα. Λειτουργεί άραγε σήμερα, σε μια εποχή που οι τότε αρχικές κατακτήσεις προσωπικής απελευθέρωσης κινδυνεύουν να παγιωθούν πλέον ως νέα διαμορφωμένα στερεότυπα; Ίσως να ακούγεται ακραία αυτή η τελευταία σκέψη. Ωστόσο, μια πιο προσεκτική ματιά δείχνει τη βαθμιαία πορεία προς πιο συντηρητικές δομές στα πλαίσια των οικογενειακών και των διαπροσωπικών σχέσεων – ίσως μια αναπόφευκτη μεταποίηση των ριζοσπαστικών αντιλήψεων σε δεδομένες (άρα δυνάμει αμφισβητούμενες) θέσεις και στάσεις ζωής. Οπότε, δύο περιπτώσεις έχουμε ως προς την αποδοχή της ιστορίας του Ράφαελ σήμερα: η πρώτη αφορά τους νεότερους και είναι περισσότερο μια γνωριμία με τον πυρήνα της σεξουαλικής απελευθέρωσης, όπως εκφράστηκε εκεί στα μέσα της δεκαετίας του ’60· η άλλη, και πιο ενδιαφέρουσα, αφορά όσους αναγνωρίζουμε στις σελίδες του την εναλλακτική στις επιλογές της νεανική μας ηλικία. Σε κάθε περίπτωση, έχει τη σημασία της η ανάγνωση της Darling.

Διώνη Δημητριάδου