Το ιστολόγιο (blog) Με ανοιχτά βιβλία προτείνει το βιβλίο της εβδομάδας Γιάννης Κατσίκης Χίμαιρες στην άμμο δύο μικρές, φανταστικές ιστορίες

Το ιστολόγιο (blog) Με ανοιχτά βιβλία

προτείνει

το βιβλίο της εβδομάδας

Γιάννης Κατσίκης

Χίμαιρες στην άμμο

δύο μικρές, φανταστικές ιστορίες

ΑΩ εκδόσεις

Ο Γιάννης Κατσίκης, γνωστός από τα ταξιδιωτικά του αφηγήματα, εξαιρετικές περιπλανήσεις σε χώρο και χρόνο, μας συστήνει εδώ μια άλλη του συγγραφική ιδιότητα, αυτή του μυθοπλάστη. Δύο ιστορίες –εντελώς διαφορετικές μεταξύ τους–συνταιριάζουν κάτω από την προμετωπίδα του βιβλίου, που μας θέτει μπροστά στην παντοδύναμη διττή αμφιβολία και την ισοδύναμη με αυτήν αυταπάτη:

Έζησε άνθρωπος στη γη, ο οποίος ποτέ δεν αμφέβαλε για τους άλλους, τους κοντινούς και τους εχθρούς,  νομίζοντας ότι γι’ αυτούς είναι είτε το παν είτε το μηδέν;

Έζησε άνθρωπος στη γη, ο οποίος ποτέ δεν ξεγέλασε τον εαυτό του, πως τάχα είναι σπουδαίος ή πως τάχα είναι εντελώς ασήμαντος;

Πτήση στο κενό, η πρώτη ιστορία, ισορροπεί ανάμεσα στον ρεαλισμό της καθημερινότητας και στο φανταστικό τοπίο των επιθυμιών. Τι υπερισχύει από τις δύο αυτές συνθήκες και πόσο επηρεάζεται η αληθινή ζωή από τις μαγικές επεμβάσεις που θα συμβούν στο εξωτικό ασιατικό περιβάλλον; Και, το κυριότερο, ποια δύναμη ωθεί τον ήρωα της ιστορίας στις απίστευτες επιλογές του;

Ραντεβού στις κστ΄ Ελαφηβολιώνος, αω΄ο΄ ζ΄, ο απρόσμενος τίτλος της δεύτερης ιστορίας. Τείνουσα περισσότερο σε μια ρεαλιστική εκδοχή της πραγματικότητας η ιστορία αυτή θα μας ξαφνιάσει στις αλλεπάλληλες μεταστροφές της πλοκής και στο μη αναμενόμενο τέλος της.

Έτσι, οι δύο φαινομενικά αταίριαστες ιστορίες βρίσκουν τον κοινό τους τόπο σε κάτι ακόμη: αν γράφονται παραμύθια για μεγάλους –χωρίς φυσικά την παραμυθιακή συνθήκη της παρηγοριάς που αφορά τα παιδιά– τότε λειτουργούν σαν παραμύθια με όλο τον φανταστικό τους κόσμο (μαγικό ή όχι), με όλη τους την απρόσμενη πλοκή· περισσότερο ακόμη με την αίσθηση πως όλα αυτά που αφηγούνται θα μπορούσαν να είναι αληθινά κάτω από την υποκειμενική ανάγνωση της βαθύτερης επιθυμίας που πραγματοποιείται μόνο στα όνειρα ή στους μύθους.

Στο εξώφυλλο η μπαρόκ ζωγραφική του Pietro Paolini, Ο Αχιλλέας και οι κόρες του Λυκομήδη, δένει με ακόμη έναν τρόπο τις δύο ανόμοιες ιστορίες: από τη μια η μεταμφίεση του Αχιλλέα ανάμεσα στις κόρες του Λυκομήδη παραπέμπει στις μεταμορφώσεις του ήρωα της πρώτης ιστορίας, από την άλλη το όνομα Αχιλλέας παραπέμπει στον κεντρικό ήρωα της δεύτερης, Αχιλλέα Υπερίωνος.

Αποσπάσματα:

Αραδιασμένο στα λουστραρισμένα ράφια ολόκληρο το ινδουιστικό και βουδιστικό πάνθεον· μικρές φιγούρες σκαλισμένες σ’ αρωματικό σανταλόξυλο ή ροδόδεντρο, ζωγραφισμένες με ζωηρά χρώματα. Εξαιρετικής τέχνης αντικείμενα, μα έλαμπαν παράξενα στο ημίφως των λυχναριών.

Ιδέα μου; Το βλέμμα τους έπαιζε, η έκφρασή τους διαρκώς άλλαζε. Αισθανόμουν τα ξόανα ζωντανά.

«Διαβολικά κατασκευάσματα, σύνεργα μαύρης μαγείας θρεμμένα μ’ αδικοχαμένες ψυχές. Ποιος ξέρει πόσο αίμα απαιτούν για να διατηρούν τη λάμψη τους;»

(Πτήση στο κενό)

Στη δεξίωση είχε έρθει μόνος. Όρθιος μπροστά στη τζαμαρία, ατένιζε την πλανεύτρα αυγουστιάτική πανσέληνο· το παραμικρό σύννεφο δε σκίαζε τον γεμάτο αστέρια ουρανό. Η προσοχή του στράφηκε στο εσωτερικό της αίθουσας. Η ορχήστρα έπαιζε ένα παλιομοδίτικο ταγκό και τα ζευγάρια στροβιλίζονταν αγκαλιασμένα: «Ευλογία Θεού οι νέοι που θυσιάζουν ένα κομμάτι της καρδιάς τους στον Έρωτα ξεχνώντας πρόσκαιρα τους ανταγωνισμούς».

(Ραντεβού στις κστ΄ Ελαφηβολιώνος, αω΄ο΄ ζ΄)

Διώνη Δημητριάδου